ჯეიმზ დენა
ჯეიმზ დენა (ინგლ. James Dwight Dana; დ. 12 თებერვალი, 1813, იუტიკა, ნიუ-იორკის შტატი — გ. 14 აპრილი 1895, ნიუ-ჰეივენი, კონექტიკუტის შტატი) — ამერიკელი გეოლოგი, მინერალოგი და ზოოლოგი. XIX საუკუნის გეოლოგიის ერთ-ერთი ყველაზე თვალსაჩინო წარმომადგენელი.
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
|---|---|
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
| დაბ. თარიღი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| დაბ. ადგილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| გარდ. თარიღი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| გარდ. ადგილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| დასაფლავებულია | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| მოქალაქეობა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| ეროვნება | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| საქმიანობა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| მუშაობის ადგილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| ალმა-მატერი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| განთქმული მოსწავლეები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| პარტნიორ(ებ)ი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| სამეცნიერო ხარისხი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| მეუღლე | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| მამა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| დედა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| შვილ(ებ)ი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| ნათესავ(ებ)ი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| ჯილდოები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| Script error: No such module "collapsible list". | |
| ხელმოწერა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| საიტი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში | |
ბიოგრაფია
1833 წელს დაამთავრა იელის უნივერსიტეტი. იყო ნიუ-ჰეივენის უნივერსიტეტის გეოლოგიისა და მინერალოგიის პროფესორი (1855-1892). 1837 წელს შეიმუშავა მინერალთა ქიმიური კლასიფიკაცია. 1873 წელს შემოიღო ტერმინები „გეოსინკლინი“ და „გეოანტიკლინი“. დენას აზრით, დედამიწის ქერქში დიდი როფები და ნაოჭები წარმოიქმნება დედამიწის გაცივების შედეგად მისი შეკუმშვისა და ქერქის შეჭმუჭნის გამო.
დენა, თვლიდა რომ ოკეანის ფსკერი იძირება და აწვება ხმელეთს, რის შედეგადაც კონტინენტის სანაპიროს გასწვრივ წარმოიქმნება როფები (გეოსინკლინები), სადაც გროვდება სქელი დანალექი წყებები, და აზევებები (გეოანტიკლინები). ქერქის შემდგომი შეკუმშვის შედეგად დანალექი წყებები განიცდის დანაოჭებას, აზევებას და წარმოიქმნება მთათა სისტემები. დენას აზრით, ორგანული სამყაროს ევოლუცია ორგანიზმების ნერვული სისტემის გართულების გზით ხდება.
მისი მეტად ცნობილი ნაშრომებია „მინერალოგიის სისტემა“ (1837), „მინერალოგიის სახელმძღვანელო“ (1848) და „გეოლოგიის სახელმძღვანელო“ (1863).
თხზულება
- System of mineralogy, N.Y.-L.,1844; в рус. пер.: Система минералогии, т. 1—3, М., 1950—66.
რესურსები ინტერნეტში
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1978. — გვ. 363.
- Gilman D. С., The life of Jamesdwight Dana, N. Y. — L., 1899.
სქოლიო
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted