შინაარსზე გადასვლა

ფედჩენკოს მყინვარი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
09:41, 31 მარტი 2023-ის ვერსია, imported>InternetArchiveBot (გადარჩენა 1 წყაროების და მონიშვნა 0 მკვდრად.) #IABot (v2.0.9.3)
(განსხ.) ←წინა ვერსია | მიმდინარე შესწორების ჩვენება (განსხ.) | შემდეგი ვერსია→ (განსხ.)
ფედჩენკოს მყინვარი
ტაჯ. Пиряхи Федченко
ჰიდრომეტეოროლოგიური სადგური ფედჩენკოს მყინვარზე, 1999 წ.
ჰიდრომეტეოროლოგიური სადგური ფედჩენკოს მყინვარზე, 1999 წ.
კოორდინატები: თარგი:Nobr
ქვეყანა ესკიზის შექმნის შეცდომა:  ტაჯიკეთი
ქედი პამირი
ფართობი 650 კმ²
სიგრძე 77 კმ
ტიპი ხეობური
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

ფედჩენკოს მყინვარი (ტაჯ. Пиряхи Федченко) — დიდი მყინვარი ცენტრალურ ტაჯიკეთში. პამირის უდიდესი მყინვარი. მთა-ხეობის ტიპისაა. სათავე აქვს იაზგულემის ქედის ჩრდილოეთ კალთაზე, დამოუკიდებლობის, 26 კომისრისა და პარიზის კომუნის პიკების მთისძირზე, ეშვება მეცნიერებათა აკადემიის ქედის აღმოსავლეთი კალთის გასწვრივ და იერთებს 45-მდე მყინვარს.[1] სიგრძე 71 კმ, სიგანე 2600 მ. ფართობი დაახლოებით 650 კმ². უკან დახევის სტადიაშია.[2]

ევრაზიის მყინვარებს შორის იგი ჩამორჩება მხოლოდ სიაჩენისა და ბალტოროს მყინვარებს. ფედჩენკოს მყინვარი იწყება მყინვარულ ცირკში, ზღვის დონიდან 6280 მ სიმაღლეზე. მყინვარის ენა ეშვება 2900 მ სიმაღლემდე. ყინულის სისქე შუა ნაწილში 1000 მ-მდეა. ყინულის მოძრაობის სიჩქარე 66,8 სმ/დღ-ღ-მდე. გააჩნია არაერთი დიდი შენაკადი. თოვლის მიჯნა გადის 4650 მ-ზე. ფედჩენკოს მყინვარზე კარგად არის გამოსახული შუა და გვერდითი მორენები. მყინვარიდან გამოდის მდინარე სელდარა. ჰიდრომეტეოროლოგიური ობსერვატორია ზღვის დონიდან 4200 მ სიმაღლეზეა.[3]

მყინვარის ქვედა ნაწილი აღმოაჩინა რუსმა მკვლევარმა ვასილი ოშანინმა 1878 წელს. შუა და ზედა ნაწილი აღმოაჩინეს პამირის ექსპედიციის დროს 1928 წელს. მყინვარისა და მისი შემოგარენის პირველი რუკა შეადგინა ტოპოგრაფმა ივანე დოროფეევმა. სახელი ეწოდა შუა აზიის მკვლევრის ალექსი ფედჩენკოს პატივსაცემად.[2]

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. Ледник Федченко | Статья в Живой Энциклопедии Приключений
  2. 2.0 2.1 Ледник Федченко | Большая российская энциклопедия. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2020-09-22. ციტირების თარიღი: 2020-06-06.
  3. Долгушин Л. Д., Осипова Г. Б.. Ледники. М: «Мысль», 1989

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted