ნიკოლოზ მიკლუხო-მაკლაი

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაბ. თარიღი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაბ. ადგილი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
გარდ. თარიღი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
გარდ. ადგილი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დასაფლავებულია	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მოქალაქეობა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ეროვნება	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საქმიანობა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მუშაობის ადგილი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ალმა-მატერი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
განთქმული მოსწავლეები	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
პარტნიორ(ებ)ი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
სამეცნიერო ხარისხი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მეუღლე	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მამა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დედა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
შვილ(ებ)ი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ნათესავ(ებ)ი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ჯილდოები	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Script error: No such module "collapsible list".
ხელმოწერა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საიტი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted\|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში

ნიკოლოზ მიკლუხო-მაკლაი (დ. 5 (17) ივლისი, 1846, იაზიკოვო — გ. 2 (14) აპრილი, 1888, სანქტ-პეტერბურგი) — რუსი მეცნიერი, მოგზაური და საზოგადო მოღვაწე.

ბიოგრაფია

დაიბადა ინჟინრის ოჯახში. 1863 წელს შევიდა პეტერბურგის უნივერსიტეტში, საიდანაც 1864 წელს სტუდენტთა მოძრაობაში მონაწილეობისათვის გარიცხეს. საბუნებისმეტყველო სამეცნიერო განათლება მიიღო ჰაიდელბერგის, ლაიფციგისა და იენის უნივერსიტეტებში. მისი მსოფლმხედველობის ჩამოყალიბებაზე დიდი გავლენა მოახდინა XIX საუკუნის 60-იანი წლების რუსული დემოკრატიული მოძრაობის იდეებმა. 1866-1867 წლებში იმოგზაურა კანარის კუნძულებსა და მაროკოში. 1869 წელს წითელი ზღვის სანაპიროზე მოგზაურობის შემდეგ მიკლუხო-მაკლაი დაბრუნდა რუსეთში. თავისი პირველი სამეცნიერო გამოკვლევები მიუძღვნა ზოოლოგიის საკითხებს. მალაის არქიპელაგზე, მალაკის ნახევარკუნძულზე მოგზურობის დროს ჩაატარა მნიშვნელოვანი გეოგრაფიული დაკვირვებები, დაინტერესდა ამ ქვეყნების მოსახლეობის ყოფითა და კულტურით. შემდგომში საფუძვლიანად შეისწავლა სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის, ავსტრალიის და წყნარი ოკეანის კუნძულების მკვიდრი მოსახლეობა. 2½ წელიწადს ცხოვრობდა ახალი გვინეის ჩრდილო-აღმოსავლეთ სანაპიროზე (ამჟამად მიკლუხო-მაკლაის ნაპირი), სადაც ახალგვინეელთა დიდი ნდობა და სიყვარული დაიმსახურა. იმოგზაურა ფილიპინებსა და ინდონეზიაში (1873), მიკრონეზიასა და მელანეზიაში (1876-1879). 1878-1882 და 1884-1886 წლებში სიდნეის მახლობლად დააარსა ბიოლოგიური სადგური და სხვა.

თავის ანთროპოლოგიურ და ეთნოგრაფიულ გამოკვლევებში მიკლუხო-მაკლაი იცავდა ადამიანთა რასების სახეობრივი ერთიანობის იდეას. მან უარყო იმხანად გავრცელებული შეხედულება, თითქოს ახალი გვინეის ნეგროიდები (პაპუასები) შეადგენენ კაცობრიობის განსაკუთრებულ, სხვა რასებისაგან სავსებით განსხვავებულ სახეს. მიკლუხო-მაკლაიმ პირველმა აღწერა საფუძვლიანად დასავლეთ ოკეანიისა და სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის კუნძულებზე გავრცელებული მელანეზიური ანთროპოლოგიური ტიპი, დაამტკიცა, რომ პაპუასების ოკეანიისა და სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის სხვა ხალხთა ჩამორჩენილობა მხოლოდ გარკვეული ისტორიული მიზეზებით იყო გამოწვეული და რომ ისინი თავისი ნიჭითა და უნარით არაფრით ჩამოუვარდებოდნენ ევროპელებს. მიკლუხო-მაკლაიმ ამხილა რასიზმი და კოლონიალიზმი. 1881 წელს შეიმუშავა ახალ გვინეაზე დამოუკიდებელი სახელმწიფოს პაპუასური კავშირის შექმნის პროექტი. 1886 წელს მიკლუხო-მაკლაი ავსტრალიიდან პეტერბურგში დაბრუნდა. მისი მოგზაურობის დღიურები 1923 წელს გამოქვეყნდა დიმიტრი ანუჩინის რედაქციით. მიკლუხო-მაკლაის მიერ ჩამოტანილი, მრავალრიცხოვან ექსპედიციებში შეგროვებული ანთროპოლოგიური და ეთნოგრაფიული კოლექციები დაცულია სანქტ-პეტერბურგის ანთროპოლოგიისა და ეთნოგრაფიის მუზეუმში.

ლიტერატურა

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1983. — გვ. 685.

სქოლიო

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted