დეკა (მცენარე)

დეკა
	ფაილი:Rhododendron caucasicum in Sochi1.jpg;
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:	მცენარეები
ოჯახი:	მანანასებრნი
ლათინური სახელი
	Rhododendron caucasicum
დაცვის სტატუსი
	შეცდომა: სურათი მცდარია ან არ არსებობს<templatestyles src="თარგი:Comment/styles.css" /><span class="ts-comment-commentedText" title="Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted">სტატუსი არ არის მითითებული; ძიება IUCN-ის ვებ-გვერდზე: ???
ITIS	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
NCBI	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted&lvl=3&p=mapview&p=has_linkout&p=blast_url&p=genome_blast&lin=f&keep=1&srchmode=1&unlock Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
EOL	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted&lvl=3&p=mapview&p=has_linkout&p=blast_url&p=genome_blast&lin=f&keep=1&srchmode=1&unlock Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
IPNI	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
TPL	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
MB	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
FW	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

თარგი:მრავალმნიშვნელოვნება/დიზაინი

დეკა (ლათ. Rhododendron caucasicum) — რელიქტური მცენარე მანანასებრთა ოჯახის როდოდენდრონის გვარისა.

მარადმწვანე დაბალი (1—1,5 მ) ბუჩქია. აქვს მოგრძო, ტყავისებრი ფოთლები, რომელთა ზედა მხარე შიშველია, ქვედა კი — ქეჩისებრ ბუსუსიანი. თეთრ ან მოყვითალო, მეტად ლამაზ ზარისებრ ყვავილებს დაყვავილებისას ზოგჯერ ვარდისფერი გადაჰკრავს.

ნაყოფი ხუთბუდიანი კოლოფია. გავრცელებულია კავკასიის სუბალპურ და ალპურ სარტყელში ზღვის დონიდან 1600—3000 მ-მდე. გვხვდება აგრეთვე თურქეთში — პონტოს მთებში. ჩვენს სუბალპურ ტყეებში (არყნარები, წიფლნარები) დეკა იზრდება ძალზე შეკრულ ქვეტყედ. ალპურ სარტყელში ჩრდილოეთ კალთებზე ქმნის ასევე ხშირ რაყას — დეკიანს.

ფოთოლი შეიცავს მთრიმლავ ნივთიერებებს (14—17%). ყვავილის შეფერილობით განარჩევენ რამდენიმე სახესხვაობას. ცნობილია შქერისა და დეკას ბუნებრივი ჰიბრიდები, რომლებიც დამახასიათებელია კოლხეთის სუბალპური სარტყლისათვის. არსებობს როდოდენდრონის გვარის ჩრდილოამერიკული სახეობებისა და დეკას რამდენიმე ბაღური ჰიბრიდი, რომელიც ამერიკის ბაღებშია მოშენებული.

ლიტერატურა

სახოკია მ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1978. — გვ. 441-442.