უეფა-ს თასების მფლობელთა თასი

უეფა-ს თასების მფლობელთა თასი
	ფაილი:Cup Winners Cup.png
დაარსდა	1960
გაუქმდა	1999
რეგიონი	ევროპა (უეფა)
გუნდების რაოდენობა	32
ყველაზე ტიტულ. გუნდი	„ბარსელონა“ (4-ჯერ)
მოქმედი გამარჯვებული	„ლაციო“ (1-ელ)

უეფა-ს თასების მფლობელთა თასი (ინგლ. UEFA Cup Winners' Cup) — ყოველწლიური საფეხბურთო ტურნირი ევროპის ქვეყნების კლუბებს შორის, რომელშიც მონაწილეობას იღებდნენ ეროვნულ სათასო პირველობებში გამარჯვებული კლუბები. პირველი გათამაშება გაიმართა 1960–61 წლებში, ბოლო — 1998–99 წლებში, რის შემდეგაც ტურნირი გაერთიანდა უეფა-ს თასთან (მოგვიანებით ევროპა ლიგა)^[1].

გათამაშება 1960 წელს დაარსდა ევროპის შვიდი ქვეყნის − უნგრეთის, გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკის, ჩეხოსლოვაკიის, იუგოსლავიის, ავსტრიის, იტალიისა და შვეიცარიის ფეხბურთის ფედერაციათა ინიციატივით^[2]. დასაწყისიდან 1994 წლამდე ტურნირის ოფიციალური სახელწოდება იყო ევროპის თასების მფლობელთა თასი, ხოლო 1994 წლის შემდეგ უეფა-ს თასების მფლობელთა თასი ეწოდა.

1972 წლიდან, თასების მფლობელთა თასის გამარჯვებული ჩემპიონთა თასის (მოგვიანებით ჩემპიონთა ლიგა) გამარჯვებულს ხვდებოდა უეფა-ს სუპერთასის მატჩში.

თასების მფლობელთა თასი ითვლებოდა ევროპის ყველაზე პრესტიჟულ ტურნირად უეფა-ს ჩემპიონთა ლიგის შემდეგ. ტურნირის ისტორიაში, ყველაზე წარმატებული კლუბია „ბარსელონა“, რომელმაც 4-ჯერ მოიგო ტიტული. სულ, თასების მფლობელთა თასი 32 სხვადასხვა კლუბს აქვს მოგებული. გათამაშების უკანასკნელი გამარჯვებულია რომის „ლაციო“.

ფორმატი

დაარსებიდან გაუქმებამდე, 39 წლის განმავლობაში, ტურნირის ფორმატი არ შეცვლილა: ტარდებოდა ოლიმპიური სისტემით და მთავრდებოდა ერთი ფინალური მატჩით ნეიტრალურ მოედანზე. გამონაკლისი იყო 1960–61 წლების სეზონი, რომელიც ორი ფინალური შეხვედრით დამთავრდა. როგორც წესი, ტურნირი იწყებოდა სექტემბერში და მთავრდებოდა მომდევნო წლის მაისში. მოგვიანებით, 1990-იან წლებში, დაემატა შესარჩევი რაუნდი, რომელიც აგვისტოში ტარდებოდა.

ტურნირში ასოციაციის ერთი წარმომადგენელი ასპარეზობდა. გამონაკლისი იყო თასების მფლობელთა თასის მოქმედი მფლობელი, რომელსაც ავტომატურად ენიჭებოდა მომდევნო გათამაშების საგზური, მიუხედავად მის მიერ ეროვნულ სათასო პირველობაში ნაჩვენები შედეგისა. თუმცა თუ ეს გუნდი ქვეყნის ჩემპიონიც გახდებოდა, ის ჩემპიონთა თასზე/ლიგაზე გადიოდა და არა თასების მფლობელთა თასზე.

იმ შემთხვევაში თუ გუნდი ერთდროულად მოიგებდა ეროვნულ ჩემპიონატსა და თასს, უპირატესობა ჩემპიონობას ენიჭებოდა და ჩემპიონთა თასზე/ლიგაზე გადიოდა, ხოლო თასების მფლობელთა თასზე ქვეყნის თასის ფინალისტი მონაწილეობდა.

ფინალები

ფაილი:Recopa de Europa Real Zaragoza.jpg

1995 წელს „რეალ სარაგოსას“ მოგებული თასების მფლობელთა თასი.

სეზონი	ქვეყანა	გამარჯვებული	ანგარიში	დამარცხებული	ქვეყანა
1960–61	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ფიორენტინა (1)	2–0; 2–1	რეინჯერსი
1961–62		ატლეტიკო მადრიდი (1)	1–1; 3–0	ფიორენტინა
1962–63	ინგლისის დროშა	ტოტენჰემ ჰოტსპური (1)	5–1	ატლეტიკო მადრიდი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1963–64	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	სპორტინგი ლისაბონი (1)	3–3; 1–0	მტკ ბუდაპეშტი
1964–65	ინგლისის დროშა	ვესტ ჰემ იუნაიტედი (1)	2–0	მიუნხენ 1860	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1965–66	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ბორუსია დორტმუნდი (1)	2–1 დ.დ.	ლივერპული	ინგლისის დროშა
1966–67	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ბაიერნი (1)	1–0 დ.დ.	რეინჯერსი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1967–68	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	მილანი (1)	2–0	ჰამბურგი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1968–69		სლოვანი ბრატისლავა (1)	3–2	ბარსელონა
1969–70	ინგლისის დროშა	მანჩესტერ სიტი (1)	2–1	გურნიკი	პოლონეთის დროშა
1970–71	ინგლისის დროშა	ჩელსი (1)	1–1; 2–1	რეალ მადრიდი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1971–72		რეინჯერსი (1)	3–2	დინამო მოსკოვი	საბჭოთა კავშირის დროშა
1972–73		მილანი (2)	1–0	ლიდზ იუნაიტედი	ინგლისის დროშა
1973–74	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	მაგდებურგი (1)	2–0	მილანი
1974–75	საბჭოთა კავშირის დროშა	დინამო კიევი (1)	3–0	ფერენცვაროში	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1975–76		ანდერლეხტი (1)	4–2	ვესტ ჰემ იუნაიტედი	ინგლისის დროშა
1976–77	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ჰამბურგი (1)	2–0	ანდერლეხტი
1977–78		ანდერლეხტი (2)	4–0	აუსტრია ვენა
1978–79	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ბარსელონა (1)	4–3 დ.დ.	ფორტუნა	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1979–80	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ვალენსია (1)	0–0 დ.დ; პენ.5–4	არსენალი	ინგლისის დროშა
1980–81	საბჭოთა კავშირის დროშა	დინამო თბილისი (1)	2–1	კარლ ცაისი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1981–82	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ბარსელონა (2)	2–1	სტანდარდი
1982–83		აბერდინი (1)	2–1 დ.დ.	რეალ მადრიდი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1983–84		იუვენტუსი (1)	2–1	პორტუ
1984–85	ინგლისის დროშა	ევერტონი (1)	3–1	რაპიდი ვენა
1985–86	საბჭოთა კავშირის დროშა	დინამო კიევი (2)	3–0	ატლეტიკო მადრიდი
1986–87		აიაქსი (1)	1–0	ლოკომოტივი ლაიფციგი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1987–88	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	მეხელენი (1)	1–0	აიაქსი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1988–89	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ბარსელონა (3)	2–0	სამპდორია
1989–90		სამპდორია (1)	2–0 დ.დ.	ანდერლეხტი
1990–91	ინგლისის დროშა	მანჩესტერ იუნაიტედი (1)	2–1	ბარსელონა
1991–92		ვერდერი (1)	2–0	მონაკო	საფრანგეთის დროშა
1992–93		პარმა (1)	3–1	ანტვერპენი
1993–94	ინგლისის დროშა	არსენალი (1)	1–0	პარმა	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1994–95		რეალ სარაგოსა (1)	2–1 დ.დ.	არსენალი	ინგლისის დროშა
1995–96	საფრანგეთის დროშა	პარი სენ-ჟერმენი (1)	1–0	რაპიდი ვენა
1996–97		ბარსელონა (4)	1–0	პარი სენ-ჟერმენი	საფრანგეთის დროშა
1997–98	ინგლისის დროშა	ჩელსი (2)	1–0	შტუტგარტი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:
1998–99	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ლაციო (1)	2–1	მალიორკა

სტატისტიკა და რეკორდები

კლუბების მიხედვით

კლუბი	გამარჯვებული	დამარცხებული	გამარჯვებული	დამარცხებული
ბარსელონა	4	2	1979, 1982, 1989, 1997	1969, 1991
ანდერლეხტი	2	2	1976, 1978	1977, 1990
ესკიზის შექმნის შეცდომა: მილანი	2	1	1968, 1973	1974
ინგლისის დროშა ჩელსი	2	0	1971, 1998
საბჭოთა კავშირის დროშა დინამო კიევი	2	0	1975, 1986
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ატლეტიკო მადრიდი	1	2	1962	1963, 1986
რეინჯერსი	1	2	1972	1961, 1967
ინგლისის დროშა არსენალი	1	2	1994	1980, 1995
ფიორენტინა	1	1	1961	1962
ინგლისის დროშა ვესტ ჰემ იუნაიტედი	1	1	1965	1976
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ჰამბურგი	1	1	1977	1968
ესკიზის შექმნის შეცდომა: აიაქსი	1	1	1987	1988
სამპდორია	1	1	1990	1989
პარმა	1	1	1993	1994
საფრანგეთის დროშა პარი სენ-ჟერმენი	1	1	1996	1997
ინგლისის დროშა ტოტენჰემ ჰოტსპური	1	0	1963
სპორტინგი ლისაბონი	1	0	1964
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ბორუსია დორტმუნდი	1	0	1966
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ბაიერნი	1	0	1967
სლოვანი ბრატისლავა	1	0	1969
ინგლისის დროშა მანჩესტერ სიტი	1	0	1970
მაგდებურგი	1	0	1974
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ვალენსია	1	0	1980
საბჭოთა კავშირის დროშა დინამო თბილისი	1	0	1981
აბერდინი	1	0	1983
იუვენტუსი	1	0	1984
ინგლისის დროშა ევერტონი	1	0	1985
ესკიზის შექმნის შეცდომა: მეხელენი	1	0	1988
ინგლისის დროშა მანჩესტერ იუნაიტედი	1	0	1991
ვერდერი	1	0	1992
რეალ სარაგოსა	1	0	1995
ლაციო	1	0	1999
რეალ მადრიდი	0	2		1971, 1983
რაპიდი ვენა	0	2		1985, 1996
მტკ ბუდაპეშტი	0	1		1964
მიუნხენ 1860	0	1		1965
ინგლისის დროშა ლივერპული	0	1		1966
პოლონეთის დროშა გურნიკი	0	1		1970
საბჭოთა კავშირის დროშა დინამო მოსკოვი	0	1		1972
ინგლისის დროშა ლიდზ იუნაიტედი	0	1		1973
ფერენცვაროში	0	1		1975
ესკიზის შექმნის შეცდომა: აუსტრია ვენა	0	1		1978
ფორტუნა	0	1		1979
ესკიზის შექმნის შეცდომა: კარლ ცაისი	0	1		1981
სტანდარდი	0	1		1982
პორტუ	0	1		1984
ლოკომოტივი ლაიფციგი	0	1		1987
საფრანგეთის დროშა მონაკო	0	1		1992
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ანტვერპენი	0	1		1993
ესკიზის შექმნის შეცდომა: შტუტგარტი	0	1		1998
ესკიზის შექმნის შეცდომა: მალიორკა	0	1		1999

ქვეყნების მიხედვით

ქვეყნების მიხედვით ყველაზე მეტი გამარჯვებული ინგლისს ჰყავს. ინგლისურმა გუნდებმა 8-ჯერ მოახერხეს უეფა-ს თასების მფლობელთა თასის მოგება და 5-ჯერ ფინალში დამარცხდნენ. სულ 15 ქვეყნის გუნდებმა მოახერხეს უეფა-ს თასების მფლობელთა თასის მოპოვება.

ქვეყანა	გამარჯვებული	ფინალისტი
ინგლისის დროშა ინგლისი	8	5
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ესპანეთი	7	7
იტალია	7	4
გერმანია	4	4
ბელგია	3	4
საბჭოთა კავშირის დროშა სსრკ	3	1
შოტლანდია	2	2
გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკა	1	2
საფრანგეთის დროშა საფრანგეთი	1	2
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ნიდერლანდები	1	1
ესკიზის შექმნის შეცდომა: პორტუგალია	1	1
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ჩეხოსლოვაკია	1	0
ავსტრია	0	3
ესკიზის შექმნის შეცდომა: უნგრეთი	0	2
პოლონეთის დროშა პოლონეთი	0	1

გამარჯვებული მწვრთნელები

სეზონი		გამარჯვებული^[3]		კლუბი
1960–61	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ჰანდორ ჰიდეგკუტი		ფიორენტინა
1961–62		ხოსე ვილიალონგა		ატლეტიკო მადრიდი
1962–63	ინგლისის დროშა	ბილ ნიკოლსონი	ინგლისის დროშა	ტოტენჰემ ჰოტსპური
1963–64	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ანსელმუ ფერნანდეში	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	სპორტინგი ლისაბონი
1964–65	ინგლისის დროშა	რონ გრინვუდი	ინგლისის დროშა	ვესტ ჰემ იუნაიტედი
1965–66		ვილი მულტაუპი		ბორუსია დორტმუნდი
1966–67	იუგოსლავიის დროშა	ზლატკო ჩაიკოვსკი		ბაიერნი
1967–68	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ნერეო როკო	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	მილანი
1968–69		მიხალ ვიჩანი		სლოვანი ბრატისლავა
1969–70	ინგლისის დროშა	ჯო მერსერი	ინგლისის დროშა	მანჩესტერ სიტი
1970–71	ინგლისის დროშა	დეივ სექსტონი	ინგლისის დროშა	ჩელსი
1971–72		უილიამ უოდელი		რეინჯერსი
1972–73		ნერეო როკო (2)		მილანი
1973–74		ჰაინც კრიუგელი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	მაგდებურგი
1974–75	საბჭოთა კავშირის დროშა	ვალერი ლობანოვსკი	საბჭოთა კავშირის დროშა	დინამო კიევი
1975–76	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ჰანს კრონი		ანდერლეხტი
1976–77		კუნო კლიოტცერი		ჰამბურგი
1977–78	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	რაიმონ გუტალსი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ანდერლეხტი
1978–79	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ხოაკიმ რიფე	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ბარსელონა
1979–80	არგენტინის დროშა	ალფრედო დი სტეფანო	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ვალენსია
1980–81	საბჭოთა კავშირის დროშა	ნოდარ ახალკაცი	საბჭოთა კავშირის დროშა	დინამო თბილისი
1981–82	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	უდო ლატეკი		ბარსელონა
1982–83		ალექს ფერგიუსონი		აბერდინი
1983–84		ჯოვანი ტრაპატონი		იუვენტუსი
1984–85	ინგლისის დროშა	ჰოვარდ კენდალი	ინგლისის დროშა	ევერტონი
1985–86	საბჭოთა კავშირის დროშა	ვალერი ლობანოვსკი (2)	საბჭოთა კავშირის დროშა	დინამო კიევი
1986–87		იოჰან კრუიფი		აიაქსი
1987–88		აად დე მოსი		მეხელენი
1988–89		იოჰან კრუიფი (2)		ბარსელონა
1989–90	იუგოსლავიის დროშა	ვუიადინ ბოშკოვი		სამპდორია
1990–91		ალექს ფერგიუსონი (2)	ინგლისის დროშა	მანჩესტერ იუნაიტედი
1991–92	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ოტო რეჰაგელი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ვერდერი
1992–93		ნევიო სკალა	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	პარმა
1993–94	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ჯორჯ გრემი	ინგლისის დროშა	არსენალი
1994–95		ვიქტორ ფერნანდესი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	რეალ სარაგოსა
1995–96	საფრანგეთის დროშა	ლუის ფერნანდესი	საფრანგეთის დროშა	პარი სენ-ჟერმენი
1996–97	ინგლისის დროშა	ბობი რობსონი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ბარსელონა
1997–98		ჯანლუკა ვიალი	ინგლისის დროშა	ჩელსი
1998–99	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	სვენ-იორან ერიქსონი	ესკიზის შექმნის შეცდომა:	ლაციო

ყველაზე ტიტულოვანი მწვრთნელები

მწვრთნელი	ჩემპიონი	სეზონები
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ნერეო როკო	4	1968, 1973
საბჭოთა კავშირის დროშა ვალერი ლობანოვსკი		1975, 1986
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ალექს ფერგიუსონი		1983, 1991
იოჰან კრუიფი		1987, 1989

ეროვნების მიხედვით

მოცემულია მწვრთნელთა ტიტულების რაოდენობა მათი ეროვნების მიხედვით.

მწვრთნელის ეროვნება	ტიტულები
ინგლისის დროშა ინგლისი	6
იტალია	5
ესკიზის შექმნის შეცდომა: გერმანია	4
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ნიდერლანდები	4
ესკიზის შექმნის შეცდომა: შოტლანდია	4
საბჭოთა კავშირის დროშა სსრკ	3
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ესპანეთი	3
იუგოსლავიის დროშა იუგოსლავია	2
არგენტინის დროშა არგენტინა	1
ესკიზის შექმნის შეცდომა: ბელგია	1
ჩეხოსლოვაკია	1
გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკა	1
საფრანგეთის დროშა საფრანგეთი	1
უნგრეთი	1
პორტუგალია	1
შვედეთი	1

რესურსები ინტერნეტში

European Cup Winners' Cup

სქოლიო

↑ uefadirect, Issue 100: August 2010 Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted.
↑ დიმიტრი ლოლაძე, „დიუსელდორფის რაინშტადიონზე“, თბილისი, „ხელოვნება“, 1981 - გვ. 5.
↑ UEFA European Cup Winners' Cup Winning Managers. myfootballfacts.com. ციტირების თარიღი: 12 ივნისი 2017.

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

[1] uefadirect, Issue 100: August 2010 Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted.

[2] დიმიტრი ლოლაძე, „დიუსელდორფის რაინშტადიონზე“, თბილისი, „ხელოვნება“, 1981 - გვ. 5.

[3] UEFA European Cup Winners' Cup Winning Managers. myfootballfacts.com. ციტირების თარიღი: 12 ივნისი 2017.

[1]

[2]

[3]