16 მარტი

16 მარტი — გრიგორიანული კალენდრის 75–ე დღე (ნაკიან წლებში - 76–ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 290 დღე.

დღის მოვლენები

• 1079 : ირანში შემოიღეს მუსლიმური კალენდარი.
• 1190 : ჯვაროსნები იწყებენ იორკის ებრაელთა ხოცვას.
• 1521 : ფერდინანდ მაგელანი ფილიპინებს აღწევს.
• 1935 : ჰიტლერი არღვევს ვერსალის ზავს და შეიარაღებას იწყებს. იქმნება ვერმახტი.
• 1939 : პრაღის ციხე-სიმაგრიდან ჰიტლერი ბოჰემიასა და მორავიას გერმანელთა პროტექტორატებად აცხადებს.
• 1945 : ბრიტანული ავიაბომბდამშენები 20 წუთში ანადგურებენ ვიურცბურგის (გერმანია) 90%-ს; დაღუპულია 5.000 ადამიანი.
• 1963 : მთა აგუნგის ვულკანი (ბალი) იღვიძებს, შედეგად 11.000 ადამიანი იღუპება.
• 1993 : საქართველოს ჯარებმა მოიგერიეს აფაზი სეპარატისტებისა და ჩრდილოეთ კავკასიელი კონფედერატების მასობრივი შეტევა სოხუმზე; ორდღიან ბრძოლებში ქართული მხარიდან 137 ადამიანი დაიღუპა და 350-მდე დაიჭრა.
• 2001 : ერთადერთი დღე დიდ ბრიტანეთში თვითმკვლელობის გარეშე 1993-2002 წლებში, ჯანდაცვის კვლევის მონაცემებით.
• 2005 : ისრაელი ოფიციალურად გადასცემს იერიქონს პალესტინას.
• 2006 : გაეროს გენერალური ასამბლეა გაეროს ადამიანის უფლებათა დაცვის საბჭოს შექმნას ერთსულოვნად უჭერს მხარს .
• 2009 :
  • აზერბაიჯანელი ამომრჩევლების უმრავლესობამ საკონსტიტუციო რეფერენდუმში ხმა მისცა საპრეზიდენტო ვადაზე შეზღუდვის მოხსნას.
  • მაურისიო ფუნესი, მემარცხენე პარტიიდან, აირჩიეს სალვადორის პრეზიდენტად.
  • მადაგასკარში ოპოზიციურმა ძალებმა ყოფილი დისკ-ჟოკეისა და ანტანანარივუს მერის ანდრი რაჯოელინას მეთაურობით პრეზიდენტი მარკ რავალომანანას მთავრობა დაამხეს.
• 2010 : ხანძარმა გაანადგურა იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლი, კასუბის მეფეების საფლავი უგანდაში.
• 2012 : მოლდოვის პარლამენტმა ქვეყნის პრეზიდენტად ნიკოლაე ტიმოფტი აირჩია.
• 2013 : საქართველოს მორაგბეთა ეროვნული ნაკრები მეექვსედ გახდა ევროპის ერთა თასის გამარჯვებული.
• 2014 : ე. წ. რეფერენდუმის შედეგად, ყირიმის ავტონომიურმა რესპუბლიკამ უკრაინისგან დამოუკიდებლობა გამოაცხადა და რუსეთის ფედერაციასთან შეერთების პროცესი დაიწყო.
• 2022 :
  • მის მსოფლიო 2021-ის გამარჯვებული პოლონელი კაროლინა ბიელავსკა გახდა.
  • რუსეთი ევროპის საბჭოდან გარიცხეს.

ამ დღეს დაბადებულნი

• 1473 : ჰაინრიხ V — საქსონიის ჰერცოგი (1536–1541)
• 1751 : ჯეიმზ მედისონი — აშშ-ის პრეზიდენტი (1809–1817)
• 1839 : სიული პრიუდომი — ფრანგი პოეტი.
• 1852 : სესარ ვალიეხო — პერუელი პოეტი, მეამბოხე და ნოვატორი.
• 1859 : ალექსანდრე პოპოვი — რუსი ფიზიკოსი
• 1865 : ასპაზია — ლატვიელი პოეტი და დრამატურგი
• 1869 : გიორგი ბადრიძე — ქართველი ექიმი-პედიატრი.
• 1884 : ალექსანდრე ბელიაევი — საბჭოთა ფანტასტი-მწერალი
• 1884 : ჰარისონ ფორდი — ამერიკელი კინოს მსახიობი მუნჯი კინემატოგრაფიის პერიოდში.
• 1907 : კარლო კალაძე — ქართველი პოეტი, დრამატურგი
• 1911 : იოზეფ მენგელე — ნაცისტური გერმანიის სს-ის ოფიცერი
• 1915 : ჰალდუნ თანერი — თურქი მწერალი
• 1916 : მერსედეს მაკ-კემბრიჯი — ამერიკელი მსახიობი
• 1920 : ტონინო გუერა — იტალიელი მწერალი
• 1920 : ლეო მაკ-კერნი — ავსტრალიელი მსახიობი.
• 1921 : ფაჰდი — საუდის არაბეთის მეფე (1982–2005)
• 1933 : ბაქარ გიგინეიშვილი — ქართველი ენათმეცნიერი.
• 1941 : ბერნარდო ბერტოლუჩი — იტალიელი კინორეჟისორი და მწერალი.
• 1945 : რობერტ გეი — კოტ-დ’ივუარის მეთაური (1999–2000)
• 1949 : ვიქტორ გარბერი — ამერიკელი მსახიობი.
• 1953 : რიჩარდ სტოლმანი — ამერიკელი პროგრამისტი.
• 1954 : ნენსი უილსონი — ამერიკელი მომღერალი
• 1955 : იზაბელ იუპერი — ფრანგი კინო და ტელემსახიობი
• 1956 : ეველინე ვიდმერ-შლუმპფი — შვეიცარიელი პოლიტიკოსი
• 1957 : მერაბ აბრამიშვილი — ქართველი მხატვარი.
• 1957 : დავით ზურაბიშვილი — ქართველი ეკონომისტი, მწერალი და პოლიტიკოსი.
• 1962 : ცირა ბარამიძე — ქართველი ენათმეცნიერი
• 1967 : ტრეისი ბონემი — ამერიკელი მუსიკოსი.
• 1984 : ბრენდონ პრასტი — კანადელი ჰოკეისტი
• 1985 : გოჩა ხოჯავა — ქართველი ფეხბურთელი
• 1986 : ალექსანდა დადარიო — ამერიკელი მსახიობი და მოდელი
• 1989 : თეო უოლკოტი — ინგლისელი ფეხბურთელი
• 1993 : ტატო აბუსელიძე — ქართველი ფეხბურთელი
• 1993 : დავით სხირტლაძე — ქართველი ფეხბურთელი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

• 1185 : ბალდუინ IV იერუსალიმელი — იერუსალიმის მეფე.
• 1350 : ალფონსო XI — კასტილიის და ლეონის მეფე.
• 1736 : პერგოლეზი, ჯოვანი ბატისტა — იტალიელი კომპოზიტორი.
• 1940 : ლაგერლეფი, სელმა — შვედი მწერალი.
• 1982 : ბათიაშვილი, ირაკლი — ქართველი ენტომოლოგი.
• 1985 : ხუნდაძე, გიორგი — ქართველი ქირურგი

დღესასწაულები

• მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:

• • იოანე ოქროპირი I – კათალიკოსი
  • წმინდა ევტროპი, წმინდა კლეონიკე და წმინდა ვასილისკო
  • პიამა ქალწული

იხილეთ აგრეთვე

სხვა თვეები: