არქიტე

არქიტე
	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted; ბიუსტი პაპირუსის ვილიდან, ჰერკულანუმი. ერთი ვერსიით ეკუთვნის არქიტეს, მეორე ვერსიით პითაგორას.
დაბ. თარიღი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაბ. ადგილი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
გარდ. თარიღი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
გარდ. ადგილი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დასაფლავებულია	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მოქალაქეობა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ეროვნება	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საქმიანობა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მუშაობის ადგილი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ალმა-მატერი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
განთქმული მოსწავლეები	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
პარტნიორ(ებ)ი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
სამეცნიერო ხარისხი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მეუღლე	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მამა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დედა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
შვილ(ებ)ი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ნათესავ(ებ)ი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ჯილდოები	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Script error: No such module "collapsible list".
	Script error: No such module "collapsible list".
ხელმოწერა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საიტი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted\|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში

არქიტე (Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted; ბერძ. Ἀρχύτας; 428–347 ძვ. წ.) — ძველი ბერძენი ფილოსოფოსი, მათემატიკოსი, ასტრონომი, პოლიტიკოსი და სტრატეგი. ის იყო მეცნიერი, პითაგორიანიზმის სკოლის წარმომადგენელი. ამასთან ცნობილი ბერძენი ფილოსოფოსის, პლატონის ახლო მეგობარი.

ცხოვრება და შემოქმედება

არქიტე დაიბადა ტარანტოში, საბერძნეთში. ის იყო მნესაგორა ჰისტიაუსის ვაჟი. გარკვეული პერიოდი ის იყო ფილოლაუსის მოსწავლე, და ამასთან ასწავლიდა მათემატიკას ევდოქსე კნიდოსელს. არქიტესა და ევდოქსეს მოსწავლე იყო was მენაქმე. როგორც პითაგორიანელმა, არქიტეს სჯეროდა, რომ მხოლოდ არითმეტიკა, და არა გეომეტრიას, შეუძლია შექმნას მეცნიერული საფუძვლები.^[1]

არქიტე მიჩნეულია მატემატიკური მექანიკის ფუძემდებლად.^[2] ხუთი საუკუნის შემდეგ აულუს გელიუსი საკუთარ ნაწარმოებში წერს, რომ არქიტემ შექმნა პირველი ხელოვნური საფრენი აპარატი, რომელიც ფრინველის ფრენის სტილს მეტად ჰგავდა. მისი თქმით ამ აპარატით შესაძლებელი იყო 200 მეტრის გაფრენა.^[3]^[4] ეს მოწყობილობა, რომელსაც შემქმნელმა უწოდა „მტრედი“.^[5]^[6] არქიტემ დაწერა წიგნებიც, რომლებიც დღეს დაკარგულია, სი მოხსენებულია ვიტრუვიუსის მიერ შედგენილ სიაში, რომელშიც შეყვანილია მექანიკის სფეროში მოღვაწე ოცი ავტორი^[7] თომას ვინთერი მიიჩნევს, რომ არქიტეს, არისტოტელეს ფსევდო მიმდევრის მიერ შექმნილი ნაწარმოები მნიშვნელოვანი მასალის შემცველია მექანიკის პრობლემებთან დაკავშირებით. ეს ნამუშევარი არ არის დაკარგული, თუმცა დაუფასებელია.^[8]

ლიტერატურა

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted on line [1]
Huffman, Carl A. Archytas of Tarentum, Cambridge University Press, 2005, ISBN 0-521-83746-4Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

რესურსები ინტერნეტში

Pseudo-Aristotle, Mechanica – Greek text and English translation
Complete fragments (Greek–Spanish bilingual edition)
Fragments and Life of Archytas
FARAH CALDERÓN, Walter: Entre la mentira y la verdad pitagórica: el caso de Arquitas de Tarento.
- Texto en PDF, mediante registro, en Hybris, revista de filosofía. CENALTES, Vol.3- N°2. Otoño 2012. pp 46–74 ISSN 0718-8382.

სქოლიო

↑ Morris Kline, Mathematical Thought from Ancient to Modern Times Oxford University Press, 1972 p. 49
↑ Laërtius 1925, § 83: Vitae philosophorum
↑ Aulus Gellius, "Attic Nights", Book X, 12.9 at LacusCurtius Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
↑ ARCHYTAS OF TARENTUM, Technology Museum of Thessaloniki, Macedonia, Greece Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
↑ Modern rocketry^{[მუდმივი მკვდარი ბმული]}
↑ Automata history. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2002-12-05. ციტირების თარიღი: 2018-08-19.
↑ Vitruvius, De architectura, vii.14.
↑ Thomas Nelson Winter, "The Mechanical Problems in the Corpus of Aristotle," DigitalCommons@University of Nebraska - Lincoln, 2007.

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

[1] Morris Kline, Mathematical Thought from Ancient to Modern Times Oxford University Press, 1972 p. 49

[diogenes_laertius-2] Laërtius 1925, § 83: Vitae philosophorum

[3] Aulus Gellius, "Attic Nights", Book X, 12.9 at LacusCurtius Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

[4] ARCHYTAS OF TARENTUM, Technology Museum of Thessaloniki, Macedonia, Greece Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

[5] Modern rocketry^{[მუდმივი მკვდარი ბმული]}

[6] Automata history. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2002-12-05. ციტირების თარიღი: 2018-08-19.

[7] Vitruvius, De architectura, vii.14.

[8] Thomas Nelson Winter, "The Mechanical Problems in the Corpus of Aristotle," DigitalCommons@University of Nebraska - Lincoln, 2007.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]