ირკუტსკი
| ქალაქი | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
ირკუტსკი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
| |||||
| ქვეყანა |
{{ქვეყნის მონაცემები Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ქვეყნის დროშა2 | name = Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | variant = | size = }} | ||||
| შიდა დაყოფა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| კოორდინატები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| მმართველი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| დაარსდა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| პირველი ხსენება | [[Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] | ||||
| ფართობი | 277,35 კმ² | ||||
| ცენტრის სიმაღლე | 440 მ | ||||
| ოფიციალური ენა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| მოსახლეობა | 600 ათ. კაცი (2012) | ||||
| სასაათო სარტყელი | UTC+9 | ||||
| სატელეფონო კოდი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| საფოსტო ინდექსი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| საავტომობილო კოდი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ოფიციალური საიტი | irkutsk.ru www1.irkutsk.ru/ irkutsk.ru | ||||
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში | |||||
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ირკუტსკი (რუს. Иркутск) — ქალაქი რუსეთში, აღმოსავლეთ ციმბირში. ირკუტსკის ოლქისა და ირკუტსკის რაიონის ადმინისტრაციული ცენტრი. ტრანსციმბირის მაგისტრალის სარკინიგზო და სატრანსპორტო კვანძი. 2012 წლის აღწერის მონაცემებით ქალაქში ცხოვრობს 600 ათ. ადამიანი. მდებარეობს ანგარის ნაპირებზე, მდინარე ირკუტის შერწყმის ადგილზე, ბაიკალის ტბიდან 66 კილომეტრში. კლიმატი მკვეთრად კონტინენტურია. ბაიკალის რიფტულ ზონასთან სიახლოვის გამო ქალაქში ხშირად აღინიშნება სუსტი ბიძგები. მსხვილი სამეცნიერო-საგანმანათლებლო ცენტრია. მრეწველობის წამყვანი დარგებია ავიამშენებლობა, ჰიდროენერგეტიკა და კვების პროდუქტების წარმოება.
ციმბირის უძველესი ქალაქია. დაარსდა 1661 წელს როგორც ციხე-ქალაქი. 1686 წლიდან ქალაქია. 1753 წლიდან ირკუტსკის გუბერნიის ცენტრი, ციმბირისა (1803 წლიდან) და აღმოსავლეთ ციმბირის (1822 წლიდან) გენერალ-გუბერნატორის რეზიდენცია. მონღოლეთთან და ჩინეთთან ვაჭრობის მნიშვნელოვანი სატრანზიტო პუნქტი. ცარიზმის დროს ირკუტსკი და ირკუტსკის გუბერნია პოლიტიკურ დამნაშავეთა გადასახლების ადგილს წარმოადგენდა.
XIX საუკუნის შუა წლებიდან ქალაქში განვითარდა მრეწველობა. 1879 წლის ძლიერი ხანძრის შედეგად ქალაქი დაზარალდა. ქალაქის ისტორიული ცენტრი შეტანილია იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის საცდელ სიაში. შემორჩენილია ხის ხუროთმოძღვრების ანსამბლი, სხვადასხვა სტილის ქვის ნაგებობები, „ციმბირის ბაროკოს“ სტილში ნაგები ეკლესიები. ოქტომბრის რევოლუციამდე იყო სავაჭრო ქალაქი.
ირკუტსკი მდებარეობს აღმოსავლეთ ციმბირში, ირკუტსკის წყალსაცავის სიახლოვეს, უახლოეს დიდ ქალაქ ულან-უდედან 439 კილომეტრში. შემოგარენში ხშირია მდელოები, ფიჭვნარი, ფიჭვნარ-არყნარი და სხვ. ქალაქის ფართობია — 27 998 ჰა; აქედან საქალაქო განაშენიანება იკავებს — 11 950 ჰა-ს, ტყე — 6350 ჰა-ს, წყლის სივრცე — 2870 ჰა-ს, ხოლო მდელოები და ჭალა — 4260 ჰა-ს. ქალაქის რელიეფი დანაწევრებულია. სიმაღლე 420-550 მ ფარგლებში მერყეობს. განსაკუთრებულად დაცული ტერიტორიაა ტყეპარკი — სინიუშინა გორა და სხვ.
ქალაქის სახელწოდება წარმოსდგება მდინარე ირკუტისაგან, რომლის სიახლოვეს 1661 წელს დაარსდა ირკუტსკის ციხე-ქალაქი. თავდაპირველად ციხე-ქალაქს ეწოდებოდა იანდაშსკი. სემიონ რემეზოვის 1701 წლის კარტოგრაფიულ ნახაზებზე აღნიშნულია როგორც „გრად ირკუცკოი“.
ირკუტსკში არის 112 სკოლამდელი და 77 ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულება, სადაც სწავლობს 59 ათ. ადამიანი. უმაღლესი სასწავლო დაწესებულებებიდან აღსანიშნავია: ირკუტსკის სახელმწიფო უნივერსიტეტი (დაარსდა 1918 წელს), ირკუტსკის სახელმწიფო ტექნიკური უნივერსიტეტი, ირკუტსკის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტი, ირკუტსკის სახელმწიფო ლინგვისტიკის უნივერსიტეტი, ბაიკალის ეკონომიკისა და სამართლის სახელმწიფო უნივერსიტეტი და სხვ. არის საერთაშორისო მნიშვნელობის აეროპორტი, რომელიც მოქმედებს 1925 წლიდან.
ქალაქში არის თეატრი, მუზეუმი. ფუნქციონირებს 381 სპორტული ნაგებობა, რომელთაგან 200-მდე მუნიციპალურია. მოქმედებს კულტურისა და ხელოვნების 107 დაწესებულება.
დაძმობილებული ქალაქები
- კანაძავა – ესკიზის შექმნის შეცდომა: იაპონია
- შენიანი –
ჩინეთი - ულან-ბატორი – მონღოლეთის დროშა მონღოლეთი
.svg){kind=link}
გალერეა
რესურსები ინტერნეტში
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ირკუტსკი“ ვიკისაწყობში.- ირკუტსკი – ოფიციალური საიტი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted (რუსული)
- ირკუტსკი — სტატია დიდი რუსული ენციკლოპედიიდან (რუსული)
- ირკუტსკი – ციმბირის საბჭოთა ენციკლოპედია Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted (რუსული)
- ირკუტსკი — სტატია ენციკლოპედია ბრიტანიკიდან (ინგლისური)
სქოლიო
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
| ||||||||||||||