მათიას შლაიდენი
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
---|---|
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
დაბ. თარიღი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
დაბ. ადგილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
გარდ. თარიღი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
გარდ. ადგილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
დასაფლავებულია | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
მოქალაქეობა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
ეროვნება | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
საქმიანობა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
მუშაობის ადგილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
ალმა-მატერი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
განთქმული მოსწავლეები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
პარტნიორ(ებ)ი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
სამეცნიერო ხარისხი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
მეუღლე | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
მამა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
დედა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
შვილ(ებ)ი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
ნათესავ(ებ)ი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
ჯილდოები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
Script error: No such module "collapsible list". | |
ხელმოწერა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
საიტი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში |
მათიას იაკობ შლაიდენი (გერმ. Matthias Jacob Schleiden; დ. 5 აპრილი, 1804 — გ. 23 ივნისი, 1881) — გერმანელი ბოტანიკოსი და საზოგადო მოღვაწე, თავისი დროის ბოტანიკის რეფორმატორი. მკაცრად გააკრიტიკა ბოტანიკაში იმ დროს გაბატონებული ნატურფილოსოფიური და ვიწრო-სისტემატიკური მიმართულებები. შლაიდენის ძირითადი ნაშრომები ეხება მცენარეთა ანატომიასა და ემბრიოლოგიას.
როდესაც შლაიდენი იენის უნივერსიტეტის ბოტანიკის პროფესორად მუშაობდა, მან დაწერა ნაშრომი ფიტოგენეზზე (მცენარეთა განვითარებაზე), 1838 წელს, რომელშიც იგი ამტკიცებდა, რომ მცენარის ორგანიზმის სხვადასხვა ნაწილები შედგება უჯრედებისაგან. ამრიგად, შლაიდანი და შვანი აღმოჩნდნენ პირველები, რომლებმაც დიდი წვლილი შეიტანეს სიცოცხლის უჯრედული თეორიის შექმნაში. ეს თეორია ბიოლოგიისთვის იმდენადვე მნიშვნელოვანია, როგორც ატომური თეორია ქიმიისათვის. შლაიდენმა აგრეთვე განჭვრიტა უჯრედის ბირთვის მნიშვნელობა, რომელიც 1831 წელს შოტლანდიელმა ბოტანიკოსმა რობერტ ბრაუნმა აღმოაჩინა[1] და იგრძნო ბირთვის კავშირი უჯრედის გაყოფასთანაც.
შლაიდენი ერთ-ერთი პირველი გერმანელი ბიოლოგი იყო, რომელიც დაეთანხმა ჩარლზ დარვინის ევოლუციის თეორიას. იგი ითვლება დარვინიზმის ერთ-ერთ წინამორბედად და დამცველად. კონკრეტულ გამოკვლევებში დაუშვა მთელი რიგი შეცდომებიც (წარმოდგენები უსტრუქტურო ნივთიერებიდან უჯრედის ახალწარმოქმნის, მტვრის მილიდან ჩანასახის განვითარების შესახებ). სამაგიეროდ, მან სწორად დაასკვნა, რომ მცენარის ემბრიონი ერთი უჯრედისგან წარმოიშვება. 1863 წელს შლაიდენი გახდა დოპრატის უნივერსიტეტის ბოტანიკის პროფესორი.
რესურსები ინტერნეტში
- Short biography and bibliography in the Virtual Laboratory of the Max Planck Institute for the History of Science
- Schwann, Theodor and Schleyden, M. J., Microscopical researches into the accordance in the structure and growth of animals and plants. London: Printed for the Sydenham Society, 1847.
- ფაილი:PD-icon.svg Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1987. — გვ. 11.
სქოლიო
- ↑ Trisha Creekmore. The Science Channel :: 100 Greatest Discoveries: Biology. Discovery Communications. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2006-10-24. ციტირების თარიღი: 2006-10-17.
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted