შინაარსზე გადასვლა

მანდინკა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
მანდინკა
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მუსა I-ის მექაში ვიზიტი, (1324).[1]
საერთო მოსახლეობა
35 მილიონი, (1996).[2]
რეგიონები მნიშვნელოვანი მოსახლეობით
გამბიის დროშა გამბია 714,000 (42%)[3]
ესკიზის შექმნის შეცდომა:  გვინეა 3,063,431 (28%)[4]
ესკიზის შექმნის შეცდომა:  მალი 7,638 988 (50%)
კოტ-დ’ივუარის დროშა კოტ-დ’ივუარი 5,123,420 (21%)[5]
ბურკინა-ფასოს დროშა ბურკინა-ფასო 1,984,200 (15%)
გვინეა-ბისაუს დროშა გვინეა-ბისაუ 208,180 (13%)[6]
მავრიტანიის დროშა მავრიტანია 306,900 (10%)
სიერა-ლეონეს დროშა სიერა-ლეონე 465,813 (8%)
ლიბერიის დროშა ლიბერია 245,300 (7.4%)
ესკიზის შექმნის შეცდომა:  სენეგალი 687,822 (7%)[7]
საფრანგეთის დროშა საფრანგეთი 65,000
განის დროშა განა 30,000
ბენინის დროშა ბენინი 11,000
ესკიზის შექმნის შეცდომა:  აშშ 5,300
ენები მანდინკა, მანინკა, კასონკე, კიტა-მანინკა, ინგლისური, ფრანგული, პორტუგალიური, არაბული.
რელიგიები ისლამი (99%), ანიმიზმი.

მანდინკა ასევე მანდენკა, მანდინკო, მანდინგო და მალინკე[8] — დასავლეთ აფრიკის ეთნიკური ჯგუფი. მანდინკას ხალხი მალის იმპერიის შთამომავლები არიან, რომლის აღმავლობის ხანა XIII საუკუნეში სუნდიატა კეიტას მმართველობის დროს იყო.

მანდინკა არის უფრო დიდი ენობრივი ჯგუფის მანდეს ნაწილი. მანდეს ჯგუფში ასევე შედიან: დიულა, ბოზო, ბისა და ბამბარა. მანდინკას ხალხმა სხვა იმპერიებისგან დამოუკიდებლობა XIII საუკუნეში მოიპოვა და შექმნეს საკუთარი მალის იმპერია. ისინი უკეთესი მიწების ძიებაში მდინარე ნიგერის დასავლეთით გადასახლდნენ, რასაც ფუტა-ჯალონის იმამატთან ფულა-ჯიჰადის სახელითაა ცნობილი კონფლიქტი მოყვა. აფრიკაში მცხოვრები მანდინკების 99 % არის მუსლიმი.

მანდინკას ხალხი ძირითადად ცხოვრობს დასავლეთ აფრიკაში, უმეტესად გამბიასა და გვინეაში სადაც ისინი მოსახლეობის უმეტესობას შეადგენენ.[9] ტრადიციულად მანდინკას ხალხი სოციალურ კასტებადაა დაყოფილი.[8] მათითემები არიან ავტონომიურები და იმარტება ბელადების ან უხუცესების მიერ. მანდინკას ხალხი შემდეგ თაობებს საკუთარ ისტორიას და დაგროვილ ცოდნას ზეპირსიტყვიერად გადასცემდა.[10]

XVI-XIX საუკუნეებში დიდი რაოდენობით მანდინკას ხალხის ამერიკაში მონებად გაყიდეს. ისინი იქ სხვა მონებს და მუშებს შეერივნენ და შექმნეს კრეოლური კულტურა. მათი შთამომავლები დღეს ცხოვრობენ კარიბებში, ბრაზილიაში და ამერიკის შეერთებულ შტატებში.[11]

ლიტერატურა

  • Pascal James Imperato. Historical Dictionary of Mali. Scarecrow Press/ Metuchen. NJ - Kondon (1986) pp. 190–191
  • Robert J. Mundt. Historical Dictionary of the Ivory Coast (Côte d'Ivoire). Scarecrow Press/ Metuchen. NJ - Kondon (1987) pp. 98–99
  • Robert W. Nicholls. "The Mocko Jumbie of the U.S. Virgin Islands; History and Antecedents". African Arts, Vol. 32, No. 3 (Autumn, 1999), pp. 48–61+94-96

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. ↑ Richard Brent Turner (2003). Islam in the African-American Experience. Indiana University Press, გვ. 18–19. ISBN 0-253-21630-3Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. 
  2. ↑ James Stuart Olson (1996). The Peoples of Africa: An Ethnohistorical Dictionary. Greenwood, გვ. 366–367. ISBN 978-0-313-27918-8Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. 
  3. ↑ pt. Mandinka Tribe, Gambia. Accessgambia.com. ციტირების თარიღი: 2016-06-01
  4. ↑ Ethnic groups - Guinea. Nationsencyclopedia.com. ციტირების თარიღი: 2013-10-12
  5. ↑ Ivory Coast - Ethnic Groups And Languages. Countrystudies.us. ციტირების თარიღი: 2013-10-12
  6. ↑ Ethnic groups - Guinea-Bissau. Nationsencyclopedia.com. ციტირების თარიღი: 2013-10-12
  7. ↑ Joshua Project. (2009-02-04) Mandingo, Mandinka of Senegal Ethnic People Profile. Joshuaproject.net. ციტირების თარიღი: 2013-10-12.
  8. ↑ 8.0 8.1 Godfrey Mwakikagile (2010). The Gambia and Its People: Ethnic Identities and Cultural Integration in Africa. New Africa Press, გვ. 43–44. ISBN 978-9987-16-023-5Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. 
  9. ↑ (2010) Encyclopedia of Africa. Oxford University Press, გვ. 135–136. ISBN 978-0-19-533770-9Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. 
  10. ↑ Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
  11. ↑ [ http://muse.jhu.edu/article/187892 History in Africa ]

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

მოძიებულია „https://wiki.ge/w/index.php?title=მანდინკა&oldid=232226“-დან