მთვარის ჰალო

მთვარის ჰალო (22°-იანი ჰალო, მთვარის რგოლი) — ოპტიკური ფენომენის ერთ-ერთი ტიპი, რომელიც შემთხვევით მზის ან მთვარის გარშემო წარმოქმნის 22°-იან წრეს (მას მთვარის რგოლს ან ზამთრის ჰალოსაც უწოდებენ). წარმოიქმნება მაშინ, როდესაც მზის შუქი გარდატყდება ატმოსფეროში არსებული მილიონობით ქაოსურად ორიენტირებული მრავალკუთხედი ყინულის კრისტალების საშუალებით. ჰალო დიდია; მისი რადიუსი, უხეშად რომ შედარდეს, არის შენი მხრებიდან გაშლილი ხელების ზომის.^[1]

როდესაც შუქი მრავალკუთხედი ყინულოვან პრიზმების 60°-იან წვეროში გაივლის, ის ორჯერ გადაიხრება, რაც ვლინდება გადახრილი კუთხეებით 22°-დან 50°-მდე. მინიმალური გადახრის კუთხე თითქმის 22°-ია ან უფრო განსაკუთრებული შემთხვევაში, საშუალოდ21,84°; წითელ სინათლეზე ის 21.54°–ია და ლურჯზე 22,37°. ტალღის სიგრძეზე დამოკიდებული ვარიაცია გარდატეხაში იწვევს წრის შიდა კუთხეების მოწითალო ფერს, ხოლო გარეთა კუთხეები მოლურჯოდ გვევლინება. როდესაც სინათლე არ გარდატყდება 22°-ზე მცირე კუთხეზე, მაშინ ჰალოში დანახული ცა უფრო მუქი და ბნელია.^[2] ^[3] 22°-იანი ჰალოს დანახვა წელიწადში 100-ჯერაცაა შესაძლებელი.^[1]

ფაილი:Path of rays in a hexagonal prism.png

სინათლის ბილიკი მრავალკუთხედი პრიზმის გავლით ხელსაყრელ კუთხეში, რის შედეგადაც წარმოიქმნება მინიმალური გადახრა.

ლეგენდაში ნათქვამია, რომ მთვარის რგოლები გვაფრთხილებენ შტორმების მოახლოებას. სხვა ჰალოების მსგავსად, 22°-იანი ჰალოები ჩნდებიან, როდესაც ცა დაფარულია თხელი ბუმბულისებრი ღრუბლებით, რომლებიც რამდენიმე დღით ადრე ჩნდებიან დიდ შტორმამდე.^[4]

მსგავსი ფენომენი, სახელად „გვირგვინები,“ გამოწვეულია წყლის წვეთებით და ისინი ბევრად უფრო პატარები და უფრო ფერადები არიან, ვიდრე 22°-იანი ჰალოები.^[5]

რესურსები ინტერნეტში

Halo September 27 2012, from India Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
www.paraselene.de - 22° halo Jun 24, 2006
Timelapse of top portion of a 22° halo
Photo of Halo^{[მკვდარი ბმული]}
22° halo Jul 3, 2011, Cambodia Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
22° solar halo video 14th March 2012, Sydney Australia

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 Pretor-Pinney, Gavin (2011). The Cloud Collector's Handbook. San Francisco, California: Chronicle Books, გვ. 120. ISBN 978-0-8118-7542-4Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted.
↑ Carl R. Nave. The 22° Halo. Georgia State University. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-04-01. ციტირების თარიღი: 2007-04-18.
↑ Les Cowley. 22° Halo Formation. Atmospheric Optics. ციტირების თარიღი: 2007-04-15. (Including excellent illustrations and animations.)
↑ Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
↑ Les Cowley. 22° Circular halo. Atmospheric Optics. ციტირების თარიღი: 2007-04-15.

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

[collector-1] 1.0 ^1.1 Pretor-Pinney, Gavin (2011). The Cloud Collector's Handbook. San Francisco, California: Chronicle Books, გვ. 120. ISBN 978-0-8118-7542-4Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted.

[Hyperphysics-2] Carl R. Nave. The 22° Halo. Georgia State University. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-04-01. ციტირების თარიღი: 2007-04-18.

[atoptics-circular-halo-formation-3] Les Cowley. 22° Halo Formation. Atmospheric Optics. ციტირების თარიღი: 2007-04-15. (Including excellent illustrations and animations.)

[7news-4] Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

[atoptics-circular-halo-5] Les Cowley. 22° Circular halo. Atmospheric Optics. ციტირების თარიღი: 2007-04-15.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]