მოსე გოგიბერიძე
თარგი:მრავალმნიშვნელოვნება/დიზაინი
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
---|---|
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
დაბ. თარიღი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
დაბ. ადგილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
გარდ. თარიღი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
გარდ. ადგილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
დასაფლავებულია | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
მოქალაქეობა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
ეროვნება | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
საქმიანობა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
მუშაობის ადგილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
ალმა-მატერი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
განთქმული მოსწავლეები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
პარტნიორ(ებ)ი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
სამეცნიერო ხარისხი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
მეუღლე | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
მამა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
დედა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
შვილ(ებ)ი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
ნათესავ(ებ)ი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
ჯილდოები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
Script error: No such module "collapsible list". | |
ხელმოწერა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
საიტი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში |
მოსე გოგიბერიძე (დ. 27 აგვისტო 1897, ქვენობანი — გ. 10 ოქტომბერი 1949, აქტიუბინსკი) — ქართველი ფილოსოფოსი.
ბიოგრაფია
1918-1922 წლებში სწავლობდა ბერლინისა და მარბურგის უნივერსიტეტებში ფილოსოფიას, ბუნებისმეტყველებასა და პოლიტეკონომიას. 1922 წელს მარბურგში დაიცვა სადოქტორო დისერტაცია ცნობილი ფილოსოფოსის ნიკოლაი ჰარტმანის ხელმძღვანელობით. 1923 წლიდან იყო თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის თანამშრომელი, 1930 წლიდან პროფესორი, ბუნების დიალექტიკის კათედრის გამგე, 1933 წლიდან ფილოსოფიის კათედრის გამგე. 1941 წელს დააპატიმრეს ფაშისტური გერმანიის აგენტობის ბრალდებით და გადაასახლეს აქტიუბინსკში, სადაც გარდაიცვალა; 1954 წელს ახლობლების ინიციატივით გადმოასვენეს და დაასაფლავეს თბილისში ვაკის სასაფლაოზე, მეუღლის გვერდით.[1]
შემოქმედება
მისი კვლევა-ძიების ძირითადი სფეროები იყო ფილოსოფიის ისტორია, შემეცნების თეორია, ბუნებისმეტყველების ფილოსოფია, ქართული ფილოსოფიის ისტორია და სხვა. მან დიდი წვლილი შეიტანა საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა მარქსისტულ-ლენინური ინტერპრეტაციისა („აინშტაინის რელატივობის თეორია და მისი ფილოსოფიური საფუძვლები“, 1924) და მატერიალისტური ფილოსოფიის ძირითადი პრინციპის — ცნობიერებისაგან დამოუკიდებელი ობიექტური სამყაროს არსებობის — დასაბუთების საქმეში („შემეცნების აქსიომატური დასაბამი“, 1926). „შემეცნების აქსიომატურ დასაბამში“ განვითარებული დებულებანი წარმოადგენდა ახალი, ორიგინალური ფილოსოფიური კონცეფციის შექმნის ცდას. გოგიბერიძემ ნათელყო შოთა რუსთაველის მსოფლმხედველობის კავშირი ქართულ ქრისტიანულ მწერლობასთან და, საერთოდ, ქრისტიანულ კულტურასთან, პოემის რენესანსული სულისკვეთება; მოგვცა საინტერესო დაკვირვებები რუსთაველის პოეტური ენის შესახებ („რუსთაველის მსოფლმხედველობის სათავეები“, 1937; „უზენაესი არსების ცნება „ვეფხისტყაოსანში“, 1941; „რუსთაველის ლექსის ენამზეობა, მუსიკალური ფერი და მხატვრობა“, 1956; „რუსთაველის ესთეტიკა“, 1957-1958). 1941 წელს გამოსცა „ფილოსოფიის ისტორია“.
აღსანიშნავია აგრეთვე წერილი „ნიკოლოზ ბარათაშვილის „მერანის“ ესთეტიკურ-ენტიფიკატური ანალიზი" (1959). გოგიბერიძე ნაყოფიერ მთარგმნელობით მუშაობასაც ეწეოდა. ქართულ ენაზე გადმოთარგნილი აქვს იმანუელ კანტის თხზულებები „პროლეგომენები“ და „წმინდა გონების კრიტიკა“.[2] 1970-1978 წლებში გამოიცა გოგიბერიძის რჩეული ფილოსოფიის თხზულებანი (4 ტომად).
თბილისსა და ჩოხატაურში არის მოსე გოგიბერიძის ქუჩა.[1]მის მშობლიურ სოფელ ქვენობანში არის მოსე გოგიბერიძის სახლ-მუზეუმი, სადაც ძირითადად დაცულია მის ცხოვრებასა და მოღვაწეობასთან დაკავშირებული მასალები: ხელნაწერები, მემორიალური ნივთები, ფოტომასალა, დოკუმენტები, მისი შრომები ფილოსოფიის ისტორიის, შემეცნების თეორიის, ბუნებისმეტყველების ფილოსოფიისა და ქართული ფილოსოფიის ისტორიის შესახებ.[3]
ბიბლიოგრაფია
- „სპინოზა“, თბილისი, სახელგამი, 1927
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1978. — გვ. 197.
- თევზაძე გ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 2, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 2012. — გვ. 61-62.
- ცაიშვილი, ს.. „ლიტერატურული წერილები“ — თბილისი, 1966
- ჯიბლაძე, გ. „კრიტიკული ეტიუდები“ ტ. 5 — თბილისი, 1974
სქოლიო
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted