ნიკოლოზ პრჟევალსკი

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაბ. თარიღი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაბ. ადგილი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
გარდ. თარიღი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
გარდ. ადგილი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დასაფლავებულია	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მოქალაქეობა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ეროვნება	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საქმიანობა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მუშაობის ადგილი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ალმა-მატერი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
განთქმული მოსწავლეები	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
პარტნიორ(ებ)ი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
სამეცნიერო ხარისხი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მეუღლე	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მამა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დედა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
შვილ(ებ)ი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ნათესავ(ებ)ი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ჯილდოები	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Script error: No such module "collapsible list".
ხელმოწერა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საიტი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted\|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში

ნიკოლოზ მიხეილის ძე პრჟევალსკი (რუს. Пржевальский, Николай Михайлович; დ. 12 აპრილი [ძვ. სტ. 31 მარტი], 1839, სმოლენსკის გუბერნია, კიმბოროვო, ახლანდელი სმოლენსკის ოლქი — გ. 1 ნოემბერი [ძვ. სტ. 20 ოქტომბერი], 1888, ყარაქოლი, ყირგიზეთი, ქ. პრჟევალსკი) — რუსი გეოგრაფი, ცენტრალური აზიის მკვლევარი გენერალ-მაიორი (1886 წლიდან), პეტერბურგის მეცნიერებათა საპატიო წევრი (1878 წლიდან).

ბიოგრაფია

1863 წელს დაამთავრა გენშტაბის აკადემია. 1867 –1869 წლებში პრჟევალსკიმ სემიონოვ-ტიანშანსკის ხელშეწყობით ექსპედიცია მოაწყო უსურის მხარეში. 1870 –1873 წლებში იმოგზაურა მონღოლეთში, ჩინეთსა და ტიბეტში, რისთვისაც დააჯილდოვეს გეოგრაფიის საზოგადოების უმაღლესი ჯილდოთი — დიდი კონსტანტინეს მედლით, 1876 –1877 წლებში პრჟევალსკიმ ჩაატარა მეორე (ლობნორისა და ჯუნღარის) ექსპედიცია ცენტრალურ აზიაში, 1879 –1880 წლებში — მესამე ექსპედიცია (ტიბეტის პირველი), 1883-1885 — მეოთხე ექსპედიცია (ტიბეტის მეორე), რომლის დროსაც პრჟევალსკის თანაშემწეები იყვნენ ვსევოლოდ რობოროვსკი და პეტრე კოზლოვი. მეხუთე ექსპედიციის დასაწყისში პრჟევალსკი გარდაიცვალა.

პრჟევალსკის ექსპედიციების სამეცნიერო შედეგები გადმოცემულია მის წიგნებში. პრჟევალსკიმ დაადგინა ცენტრალური აზიის მთავარი ქედების მიმართულება, აღმოაჩინა ახალი ქედები, დააზუსტა ტიბეტის მთიანეთის ჩრდილოეთი საზღვრები, აღწერა ლობნორის ტბა, შეაგროვა ვრცელი ზოოლოგიური, ბოტანიკური და მინერალების კოლექციები.

ხსოვნა

1891 წელს პრჟევალსკის პატივსაცემად რუსეთის გეოგრაფიულმა საზოგადოებამ დააწესა მისი სახელობის ვერცხლის მედალი და პრემია. 1946 წელს დაწესდა პრჟევალსკის სახელობის ოქროს მედალი.

პრჟევალსკის სახელი დაერქვა ქალაქს, ქუჩებს სხვადასხვა ქალაქებში, დასახლებულ პუნქტებს, სმოლენსკის გიმნაზიას, კარაკოლის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმს, ქედს კუნლუნის სისტემაში, მყინვარს ალთაიში, სხვა გეოგრაფიულ ობიექტებს, აგრეთვე ცხოველთა და მცენარეთა მთელ რიგ სახეობებს. პრჟევალსკის ძეგლები დგას ისიქ-ქოლის ტბის მახლობლად და სანქტ-პეტერბურში (1892).

1951 წელს კინოსტუდია „მოსფილმში“ გადაიღეს ფილმი „პრჟევალსკი“ (რეჟ. ს. იუტკევიჩი), რომელიც სტალინის მიერ შეკვეთილ ფილმთა შორის იყო.

მოსკოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დედამიწისმცოდნეობის მუზეუმში დაიდგა პრჟევალსკის ბიუსტი

1999 წელს რუსეთის ბანკმა გამოუშვა სხვადასხვა ნომინალის 5 მონეტა, რომელიც პრჟევალსკის და მის ექსპედიციას მიეძღვნა.

ლიტერატურა

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 8, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1984. — გვ. 221.

სქოლიო

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted