შინაარსზე გადასვლა

ოპტიმატის თემი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

ოპტიმატები (ბერძ. Ὀπτιμάτοι, ლათ. Optimates, „საუკეთესო მამაკაცები“) — თავდაპირველად ჩამოყალიბდა როგორც ბიზანტიის იმპერიის სამხედრო დანაყოფი. VIII საუკუნის შუახანებში, სამხედრო დანაყოფი ჩამოქვეითდა და მათგან მცირე აზიის ჩრდილო-დასავლეთ მხარეს, სამხედრო თემი შეიქმნა. როგორც ადმინისტრაციული ერთეული, ოპტიმატონის თემი (ბერძნ. θέμα Ὀπτιμάτων) XIV საუკუნეში, ოსმალების შემოსევამდე არსებობდა.

ისტორია

ოპტიმატები პირველად VI საუკუნეში, იმპერატორ ტიბერიუს II-ის მეშვეობით ჩამოყალიბდა[1]. იმპერატორ მავრიკიოსის მიხედვით, ოპტიმატები იყვნენ ელიტარული დანაყოფი, სავარაუდოდ გუთური წარმოშობის[2]. ოპტიმატების პოლკი  წარმოადგენდა კავალერიულ კორპუსის, ათასიდან-ხუთიათასი კაცისგან შემდგარ, სარეზერვო დანაყოფს. მათი მეთაური უნიკალურ 'ტარკსიახის' წოდებას ატარებდა

VIII საუკუნის შუახანებში, იმპერატორ კონსტანტინე V-ის მმართველობისას, არტაბასდოსის აჯანყების შემდგომ[3], თემი გამოეყო ოფსიკიონს. რეგიონი სადაც ოპტიმატები დასახლდა, კონსტანტინოპოლის საპირისპიროდ მდებარე ნახევარკუნძულთან ერთად წარმოადგენდა ოპტიმატონის ახალ თემს. თემის დედაქალაქი გახდა ნიკომედია[2][4]. ისტორიულ წყაროებში, თემი პირველად 774-775 წლებში გამოჩნდა[5]. ამავე პერიოდში ოფსიკიონს ასევე გამოეყო ბუკელარიონის თემი[6].

მანასკერტის ბრძოლის შემდგომ, თურქ-სელჩუკებმა, ოპტიმატონის სასოფლო რაიონები დაარბიეს. ალექსი კომნენოსმა, პირველი ჯვაროსნულ ლაშქრობის მეშვეობით, შეინარჩუნა ოპტიმატონის თემი[7], ხოლო, 1204 წელს, მეოთხე ჯვაროსნულ ლაშქრობაში, ტერიტორია ლათინების ხელში აღმოჩნდა. 1240 წელს[2], იოანე III დუკა ვატაცემ თემი დაიბრუნა და აღადგინა. XIV საუკუნეში კი, რეგიონი ოსმალებმა დაიპყრეს[8].

ლიტერატურა

<templatestyles src="თარგი:Refbegin/styles.css" />

სქოლიო

  1. Haldon 1999, p. 196.
  2. 2.0 2.1 2.2 Kazhdan 1991, p. 1529.
  3. Haldon 1984, p. 222–227.
  4. Treadgold 1995, p. 99.
  5. Theophanes the Confessor და Turtledove 1982, 446–447 (p. 134).
  6. Lounghis 1996, p. 29–31.
  7. Treadgold 1995, p. 218; Kazhdan 1991, p. 1483.
  8. Kazhdan 1991, p. 1484.

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted