შავწამალა

შავწამალა
	ესკიზის შექმნის შეცდომა: ; შავწამალა (Scrophularia nodosa L.)
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:	მცენარეები
კლასი:	ორლებნიანნი
ოჯახი:	შავწამალასებრნი
ლათინური სახელი
	Scrophularia
დაცვის სტატუსი
	<templatestyles src="თარგი:Comment/styles.css" /><span class="ts-comment-commentedText" title="Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted">სტატუსი არ არის მითითებული; ძიება IUCN-ის ვებ-გვერდზე: ???
ITIS	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
NCBI	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted&lvl=3&p=mapview&p=has_linkout&p=blast_url&p=genome_blast&lin=f&keep=1&srchmode=1&unlock Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
EOL	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted&lvl=3&p=mapview&p=has_linkout&p=blast_url&p=genome_blast&lin=f&keep=1&srchmode=1&unlock Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
IPNI	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
TPL	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
MB	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
FW	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

შავწამალა (ლათ. Scrophularia) — მცენარეთა გვარი შავწამალასებრთა ოჯახისა. მრავალწლოვანი, იშვიათად ერთ- ან ორწლოვანი ბალახებია, ზოგჯერ ნახევრად ბუჩქები. მომწვანო, ყვითელი ან მეწამული ყვავილები შეკრებილი აქვთ საგველასებრ ან მტევანისებრ ყვავილედებად.

შავწამალას 150-მდე სახეობა გავრცელებულია ევრაზიის ზომიერ და სუბტროპიკულ რაიონებში, რამდენიმე ჩრდიოლოეთ და ცენტრალურ ამერიკასა და აფრიკაში. საქართველოში გვხვდება 25 სახეობა. მათგან 2 სახეობა საქართველოს ენდემია, 4 — კავკასიისა. იზრდებიან მთის ქვედა სარტყელიდან ალპურ სარტყელამდე, კირქვიან კლდეებზე, ტყეებსა და ტყისპირებზე, ტენიან ადგილებზე, მდელოებზე, ნაკადულისა და წყაროს ნაპირებზე, ნაზვავებსა და მორენებზე.

ზოგი სახეობა საპონინებს და ალკალოიდებს შეიცავს. ბევრი სახეობა თაფლოვანია.

ლიტერატურა

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1986. — გვ. 675.