ცელსიუსი
თარგი:მრავალმნიშვნელოვნება/დიზაინი
ცელსიუსის გრადუსი | |
---|---|
გრადუს ცელსიუსებში მზომი თერმომეტრი | |
სტანდარტი: | SI სისტემა |
სიდიდე: | ტემპერატურა |
სიმბოლო (საერთ): | °C |
ეპონიმი: | ანდერს ცელსიუსი |
ეკვივალენტები: | |
SI სისტემის წარმოებული ერთ. | (x + 273.15) K |
თარგი:Nobr |
ცელსიუსის გრადუსი (სიმბოლო: ) — ცელსიუსის სკალის ტემპერატურული ერთეული, რომელზეც ნორმალური ატმოსფერული წნევის დროს (101325 პა, ანუ 760 მმ ვწყ. სვ) ყინულის დნობისა და წყლის დუღილის ტემპერატურებს შორის ინტერვალი დაყოფილია 100 ტოლ ნაწილად: სახელი ეწოდა ანდერს ცელსიუსის პატივსაცემად. ტემერატურა ცელსიუსის სკალის მიხედვით გამოისახება ცელსიუსის გრადუსებით (°C). ამასთან ერთად, ყინულის დნობის ტემპერატურად მიღებულია 0°C, წყლის დუღილის ტემპერატურად კი — 100°C. 1°C = 1K (ტემპერატურის ერთეული თერმოდინამიკური სკალის მიხედვით).
ურთიერთდამოკიდებულება გრადუს ცელსიუსსა და კელვინს შორის შემდეგია:
ტემპერატურების გადაყვანის ტაბულა
<timeline>ImageSize = width:820 height:50 PlotArea = left:100 right:15 bottom:20 top:5 AlignBars = justify Colors =
id:black value:black id:white value:white id:lightline value:rgb(0.8,0.8,0.8)
Period = from:-50 till:110 TimeAxis = orientation:horizontal ScaleMajor = unit:year increment:10 start:-50 ScaleMinor = unit:year increment:1 start:-50
PlotData=
align:center textcolor:black fontsize:8 mark:(line,black) width:5 shift:(0,-5)
LineData=
at:start color:green layer:front at:end color:green layer:front at:-40 color:lightline layer:back at:-20 color:lightline layer:back at:0 color:lightline layer:back at:20 color:lightline layer:back at:40 color:red layer:back at:60 color:lightline layer:back at:80 color:lightline layer:back at:100 color:lightline layer:back
TextData =
fontsize:10 textcolor:blue pos:(0,13) text:ცელსიუსი °C
</timeline><timeline> ImageSize = width:820 height:50 PlotArea = left:100 right:15 bottom:20 top:5 AlignBars = justify Colors =
id:black value:black id:white value:white id:lightline value:rgb(0.8,0.8,0.8)
Period = from:223 till:383 TimeAxis = orientation:horizontal ScaleMajor = unit:year increment:10 start:230 ScaleMinor = unit:year increment:1 start:223 PlotData=
align:center textcolor:black fontsize:8 mark:(line,black) width:25 shift:(0,-5)
LineData=
at:start color:green layer:front at:end color:green layer:front at:233.15 color:lightline layer:back at:253.15 color:lightline layer:back at:273.15 color:lightline layer:back at:293.15 color:lightline layer:back at:313.15 color:lightline layer:back at:333.15 color:lightline layer:back at:353.15 color:lightline layer:back at:373.15 color:lightline layer:back
TextData =
fontsize:10 textcolor:blue pos:(25,15) text:კელვინი K
</timeline><timeline> ImageSize = width:820 height:50 PlotArea = left:100 right:15 bottom:20 top:5 AlignBars = justify Colors =
id:black value:black id:white value:white id:lightline value:rgb(0.8,0.8,0.8)
Period = from:-58 till:230 TimeAxis = orientation:horizontal ScaleMajor = unit:year increment:10 start:-50 ScaleMinor = unit:year increment:1 start:-58 PlotData=
align:center textcolor:black fontsize:8 mark:(line,black) width:25 shift:(0,-5)
LineData=
at:start color:green layer:front at:end color:green layer:front at:-40 color:lightline layer:back at:-4 color:lightline layer:back at:32 color:lightline layer:back at:68 color:lightline layer:back at:104 color:lightline layer:back at:140 color:lightline layer:back at:176 color:lightline layer:back at:212 color:lightline layer:back
TextData =
fontsize:10 textcolor:blue pos:(0,13) text:ფარენჰაიტი °F
</timeline><timeline> ImageSize = width:820 height:50 PlotArea = left:100 right:15 bottom:20 top:5 AlignBars = justify Colors =
id:black value:black id:white value:white id:lightline value:rgb(0.8,0.8,0.8)
Period = from:402 till:690 TimeAxis = orientation:horizontal ScaleMajor = unit:year increment:10 start:410 ScaleMinor = unit:year increment:1 start:402 PlotData=
align:center textcolor:black fontsize:8 mark:(line,black) width:25 shift:(0,-5)
LineData=
at:start color:green layer:front at:end color:green layer:front at:419.7 color:lightline layer:back at:455.7 color:lightline layer:back at:491.7 color:lightline layer:back at:527.7 color:lightline layer:back at:563.7 color:lightline layer:back at:599.7 color:lightline layer:back at:635.7 color:lightline layer:back at:671.7 color:lightline layer:back
TextData =
fontsize:10 textcolor:blue pos:(0,13) text:რანკინი °Ra
</timeline><timeline>ImageSize = width:820 height:50 PlotArea = left:100 right:15 bottom:20 top:5 AlignBars = justify Colors =
id:black value:black id:white value:white id:lightline value:rgb(0.8,0.8,0.8)
Period = from:-18.75 till:65.25 TimeAxis = orientation:horizontal ScaleMajor = unit:year increment:5 start:-15 ScaleMinor = unit:year increment:1 start:-18
PlotData=
align:center textcolor:black fontsize:8 mark:(line,black) width:5 shift:(0,-5)
LineData=
at:start color:green layer:front at:end color:green layer:front at:-13.5 color:lightline layer:back at:-3 color:lightline layer:back at:7.5 color:lightline layer:back at:18 color:lightline layer:back at:28.5 color:lightline layer:back at:39 color:lightline layer:back at:49.5 color:lightline layer:back at:60 color:lightline layer:back
TextData =
fontsize:10 textcolor:blue pos:(0,13) text:რიომერი °Rø
</timeline><timeline>ImageSize = width:820 height:50 PlotArea = left:100 right:15 bottom:20 top:5 AlignBars = justify Colors =
id:black value:black id:white value:white id:lightline value:rgb(0.8,0.8,0.8)
Period = from:-16.5 till:36.3 TimeAxis = orientation:horizontal ScaleMajor = unit:year increment:5 start:-15 ScaleMinor = unit:year increment:1 start:-15
PlotData=
align:center textcolor:black fontsize:8 mark:(line,black) width:5 shift:(0,-5)
LineData=
at:start color:green layer:front at:end color:green layer:front at:-13.2 color:lightline layer:back at:-6.6 color:lightline layer:back at:0 color:lightline layer:back at:6.6 color:lightline layer:back at:13.2 color:lightline layer:back at:19.8 color:lightline layer:back at:26.4 color:lightline layer:back at:33 color:lightline layer:back
TextData =
fontsize:10 textcolor:blue pos:(0,13) text:ნიუტონი °N
</timeline><timeline>ImageSize = width:820 height:50 PlotArea = left:100 right:15 bottom:20 top:5 AlignBars = justify Colors =
id:black value:black id:white value:white id:lightline value:rgb(0.8,0.8,0.8)
Period = from:-15 till:225 DateFormat = yyyy TimeAxis = orientation:horizontal order:reverse format:yyyy ScaleMajor = unit:year increment:15 start:-15 ScaleMinor = unit:year increment:1 start:-15
LineData=
at:start color:green layer:front at:end color:green layer:front at:0 color:lightline layer:back at:30 color:lightline layer:back at:60 color:lightline layer:back at:90 color:lightline layer:back at:120 color:lightline layer:back at:150 color:lightline layer:back at:180 color:lightline layer:back at:210 color:lightline layer:back
TextData =
fontsize:10 textcolor:blue pos:(0,13) text:დელილი °D
</timeline><timeline> ImageSize = width:820 height:100 PlotArea = left:100 right:15 bottom:70 top:5 AlignBars = justify Colors =
id:black value:black id:white value:white id:lightline value:rgb(0.8,0.8,0.8)
Period = from:-40 till:88 TimeAxis = orientation:horizontal ScaleMajor = unit:year increment:10 start:-30 ScaleMinor = unit:year increment:1 start:-40 PlotData=
align:center textcolor:black fontsize:8 mark:(line,black) width:25 shift:(0,-5)
LineData=
at:start color:green layer:front at:end color:green layer:front at:-32 color:lightline layer:back at:-16 color:lightline layer:back at:0 color:lightline layer:back at:16 color:lightline layer:back at:32 color:red layer:back at:48 color:lightline layer:back at:64 color:lightline layer:back at:80 color:lightline layer:back
TextData =
fontsize:10 textcolor:blue pos:(0,60) text:რეომიური °Ré fontsize:12 textcolor:red pos:(110,20) text:40 °C = 313.15 K = 104 °F = 563.67 °Ra = 28.5 °Rø = 13.2 °N = 90 °D = 32 °Ré
</timeline>
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1987. — გვ. 192.