შინაარსზე გადასვლა

ჯამბატისტა ვიკო

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაბ. თარიღი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაბ. ადგილი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
გარდ. თარიღი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
გარდ. ადგილი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დასაფლავებულია Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მოქალაქეობა Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ეროვნება Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საქმიანობა Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მუშაობის ადგილი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ალმა-მატერი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
განთქმული მოსწავლეები Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
პარტნიორ(ებ)ი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
სამეცნიერო ხარისხი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მეუღლე Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მამა Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დედა Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
შვილ(ებ)ი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ნათესავ(ებ)ი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ჯილდოები Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Script error: No such module "collapsible list".
ხელმოწერა Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საიტი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში

ჯამბატისტა ვიკო (იტალ. Giambattista Vico; დ. 23 ივნისი 1668, ნეაპოლი — გ. 23 იანვარი 1744, იქვე) — იტალიელი ფილოსოფოსი, ისტორიკოსი და იურისტი. ერთ-ერთი პირველი მოაზროვნე, რომლის იდეებმა, რამდენიმე მიმართულებით, წინ გაუსწრო [1] მეცნიერული სოციოლოგიის განვითარებას. ის ისტორიას განიხილავდა, როგორც ობიექტურ კანონზომიერ პროცესს, რომელიც ციკლურად მიმდინარეობდა („მუდმივი იდეალური ისტორია, რომლის თანახმად, დროის გარკვეულ მონაკვეთში, ხდება ყველაფერი, ყველა ერის ისტორიაში“). ვიკოსათვის _ ისტორია არის ადამიანთა ქცევების უსასრულო ჯაჭვი. ვიკოს დამსახურება იმაში მდგომარეობს, რომ მან თავის მთავარ ნაშრომში „ახალი მეცნიერების საფუძვლები ერის საერთოო ბუნების შესახებ“ (1725), მან განახორციელა მცდელობა, გამოეყენებინა ისტორიულ-შედარებითი მეთოდი და დეტერმინული მიდგომა სახელმწოფო-სამართლებრივი ინსტიტუტების ასახსნელად.

ისტორიის მიერ განვლილი ციკლი შეიცავს სამ ფაზას: საწყისი სტადია - ღვთაებრივი, ღმერთების ეპოქა, რომლის დროს არ არსებობდა სახელმწიფოებრიობა და იურიდიული კანონები. კანონების როლს ასრულებდნენ მისტერიები და ორაკულთა წინასწარმეტყველება, რომლებიც გადასცემდნენ ადამიანებს ღმერთების ნებას. ვინაიდან ამ ეპოქაში სასამართლო ეფუძნებოდა ზნეობრივ ავტორიტეტს, ვიკოს აზრით, დაუშვებელია რაიმე სახის რაციონალური ახსნა-განმარტება. საზოგადოებას მართავენ ქურუმები. მატერიალური მოთხოვნები, საპირისპირო მიმდევრობების ბრძოლა ამზადებს კანონებისა და სახელმწიფოს წარმოშობას. ანუ ეს იურიდიულ-საზოგადოებრივი მოვლენები იქმნება არა ინდივიდის სუბიექტური ნებით, არამედ ობიექტური აუცილებლობით. ვიკო მკაცრად და ზედმიწევნით ზუსტად აკრიტიკებდა, ბუნებით-სამართლებრივი სკოლის წმინდა ხელოვნურ დებულებებს (სახელმწიფოსა და სამართლის წარმოშობის სახელშეკრულებო კონცეფცია[2]). ვიკო არ აკავშირებს სახელმწიფოს წარმოშობას ხელშეკრულებას. თითოეული მმართველობის ფორმას ვიკომ მოუძებნა საკუთარი საფუძველი და წარმოშობის საკუთარი მიზეზი. ისტორიული ციკლის მეორე ფაზაზე, გმირების ეპოქაში, სახელმწიფო ხელისუფლების სათავეში იკვე დგას არისტოკრატია, რომელიც საკუთარ ანგარებიან სამართლის ნორმებს კარნახობს საზოგადოებას და მკაცრად თრგუნავს პლებეებს. ამ ფაზაზე სამართალი არის უხეში ძალის სამართალი. ისტორიული ციკლის მესამე ფაზა არის ადამიანთა ეპოქა, რომელსაც ახასიათებს რესპუბლიკურ - დემოკრატიული მოწყობა, ან წარმომადგენლობითი მონარქიები, როდესაც მოქმედებენ, ადამიანის ღირსების შესაბამისი უფლებები და თავისუფლებები, რომლებიც უზრუნველყოფენ სახალხო სუვერენიტეტს. ამ პერიოდში კანონი ბრძნულად და მოქნილად ითვალისწინებს როგორც კერძო, ისე საყოველთაო ინტერესსა და თანასწორობას ამყარებს ადამიანებს შორის (იურიდიული თანასწორობა). ვიკოს სიმპათია მთლიანად „თავისუფალი სახალხო სახელმწიფოს მხარეს არის, სადაც ყველა ადამიანი ან მათი უდიდესი ნაწილი წარმოადგენს სახელმწიფოს კანონიერ ძალას ... და იქცევა სახალხო თავისუფლების ბატონად“.

ლიტერატურა

  • მარინა გარიშვილი, ეკა ხოფერია: რომის სამართლის საფუძვლები, ლექციების კურსი

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted