იხილეთ წყარო გვერდისთვის მთვარის ჰალო

[[Image:Moon 22 halo colorado.jpg|thumb|250პქ|22°-იანი ჰალო [[მთვარე|მთვარის]] გარშემო]]
[[File:Solar halos and sundog, Salem, MA, Oct 27, 2012.JPG|thumb|250პქ|22°-იანი მზიური ჰალო და "[[მზის ძაღლი]]". [[სალემი]], [[მასაჩუსეტსი]], 2012 წლის 27 ოქტომბერი.]]

'''მთვარის ჰალო''' ''(22°-იანი ჰალო, მთვარის რგოლი)'' — ოპტიკური ფენომენის ერთ-ერთი ტიპი, რომელიც შემთხვევით [[მზე|მზის]] ან მთვარის გარშემო  წარმოქმნის 22°-იან წრეს (მას მთვარის რგოლს ან ზამთრის ჰალოსაც უწოდებენ). წარმოიქმნება მაშინ, როდესაც მზის შუქი გარდატყდება [[ატმოსფერო (დედამიწა)|ატმოსფეროში]] არსებული მილიონობით ქაოსურად ორიენტირებული მრავალკუთხედი [[ყინულის კრისტალები|ყინულის კრისტალების]] საშუალებით. ჰალო დიდია; მისი [[რადიუსი]], უხეშად რომ შედარდეს, არის შენი მხრებიდან გაშლილი ხელების ზომის.<ref name="collector">{{cite book | title=The Cloud Collector's Handbook | url=https://archive.org/details/cloudcollectorsh0000pret | publisher=Chronicle Books | author=Pretor-Pinney, Gavin | year=2011 | location=San Francisco, California | pages=[https://archive.org/details/cloudcollectorsh0000pret/page/120 120] | isbn=978-0-8118-7542-4}}</ref>

როდესაც შუქი მრავალკუთხედი ყინულოვან [[პრიზმა|პრიზმების]] 60°-იან წვეროში გაივლის,  ის ორჯერ გადაიხრება, რაც ვლინდება გადახრილი კუთხეებით 22°-დან 50°-მდე. მინიმალური გადახრის კუთხე თითქმის 22°-ია ან უფრო განსაკუთრებული შემთხვევაში, საშუალოდ21,84°; წითელ სინათლეზე ის 21.54°–ია და ლურჯზე 22,37°. [[ტალღის სიგრძე|ტალღის სიგრძეზე]] დამოკიდებული ვარიაცია  გარდატეხაში იწვევს წრის შიდა კუთხეების მოწითალო ფერს, ხოლო გარეთა კუთხეები მოლურჯოდ გვევლინება. როდესაც [[სინათლე]] არ გარდატყდება 22°-ზე მცირე კუთხეზე, მაშინ ჰალოში დანახული ცა უფრო მუქი და ბნელია.<ref name="Hyperphysics">{{cite web
 | url = http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/atmos/halo22.html
 | title = The 22° Halo
 | author = Carl R. Nave
 | publisher = [[Georgia State University]]
 | date = 
 | accessdate = 2007-04-18
 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20070401225341/http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/atmos/halo22.html
 | archivedate = 2007-04-01
 | deadurl = no
 }}</ref> <ref name="atoptics-circular-halo-formation">{{cite web
 | url = http://www.atoptics.co.uk/halo/circ1.htm
 | title = 22° Halo Formation | publisher = Atmospheric Optics
 | accessdate = 2007-04-15 | author = Les Cowley 
}} (Including excellent illustrations and animations.)</ref>  22°-იანი ჰალოს დანახვა წელიწადში 100-ჯერაცაა შესაძლებელი.<ref name="collector" />
[[Image:Path of rays in a hexagonal prism.png|thumb|250px|right|სინათლის ბილიკი მრავალკუთხედი პრიზმის გავლით ხელსაყრელ კუთხეში, რის შედეგადაც წარმოიქმნება მინიმალური გადახრა.]]

ლეგენდაში ნათქვამია, რომ მთვარის რგოლები გვაფრთხილებენ შტორმების მოახლოებას. სხვა ჰალოების მსგავსად, 22°-იანი ჰალოები ჩნდებიან, როდესაც ცა დაფარულია თხელი ბუმბულისებრი ღრუბლებით, რომლებიც რამდენიმე დღით ადრე ჩნდებიან დიდ შტორმამდე.<ref name="7news">{{cite news | url=http://www.thedenverchannel.com/news/30355738/detail.html | title=Nelson: Ring Around Moon Sign Of Approaching Storm | work=The Denver Channel | date=February 1, 2012 | agency=TheDenverChannel.com | accessdate=February 4, 2012 | author=Harrison, Wayne | location=Denver | archiveurl=https://web.archive.org/web/20120203100733/http://www.thedenverchannel.com/news/30355738/detail.html | archivedate=თებერვალი 3, 2012 }}</ref>  

მსგავსი ფენომენი, სახელად „[[გვირგვინები]],“ გამოწვეულია წყლის წვეთებით და ისინი ბევრად უფრო პატარები და უფრო ფერადები არიან, ვიდრე 22°-იანი ჰალოები.<ref name="atoptics-circular-halo">{{cite web
 | url = http://www.atoptics.co.uk/halo/circular.htm
 | title = 22° Circular halo | publisher = Atmospheric Optics
 | accessdate = 2007-04-15 | author = Les Cowley 
}}</ref>

==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://www.bookspar.com/newsprint/ring-around-the-moon-halo-on-27-september-2012-from-india/ Halo September 27 2012, from India] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140221132708/http://www.bookspar.com/newsprint/ring-around-the-moon-halo-on-27-september-2012-from-india/ |date=2014-02-21 }}
* [http://www.paraselene.de?uk:113469 www.paraselene.de - 22° halo Jun 24, 2006]
* [http://www.vimeo.com/842169 Timelapse of top portion of a 22° halo]
* [http://sphotos.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc4/hs884.snc4/71715_1463398266667_1284802891_31124604_7666382_n.jpg Photo of Halo]{{Dead link|date=იანვარი 2021 |bot=InternetArchiveBot }}
* [http://www.brucepeckadventures.com/2011/07/04/whoa-circular-rainbow/ 22° halo Jul 3, 2011, Cambodia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200927130051/http://www.brucepeckadventures.com/2011/07/04/whoa-circular-rainbow/ |date=სექტემბერი 27, 2020 }}
* [http://www.youtube.com/watch?v=w6Y1f1GEb0o 22° solar halo video 14th March 2012, Sydney Australia]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

[[კატეგორია:ოპტიკური ფენომენი]]