იხილეთ წყარო გვერდისთვის ნინევია

{{ძველი მესოპოტამია}}
'''ნინევია''' (ასურულ-აქადურად: ''ნინუა'') — [[ასურეთი]]ს უძველესი და უმნიშვნელოვანესი [[ქალაქი]].  მდებარეობდა მდინარე [[ტიგროსი]]ს მარცხენა სანაპიროზე, დღევანდელი ქალაქ [[მოსული]]ს ადგილას.

მის ადგილას პირველი დასახლება გაჩნდა [[ძვ. წ. V ათასწლეული]]ს შუა ხანებში, ქალაქად კი გადაიქცა ძვ. წ. II ათასწლეულის  I ნახევარში. აქ ძვ. წ. XVIII საუკუნეში ღვთაება [[იშთარი]]ს ტაძარი ააგო [[შამშიადად I]]-მა. ძვ. წ. XV-XIV საუკუნეებში ნინევია დაიმორჩილა მითანის სახელმწიფომ. ძვ. წ. VIII საუკუნეში მეფე სინახერიბის დროს დაიწყო ქალაქის გეგმის  ჩამოყალიბება. მას შემოავლეს 4 კმ სიგრძის გალავანი, რომელსაც დატანებული ჰქონდა 15 ჭიშკარი. ცენტრალური ქუჩის სიგანე 26 მეტრი იყო.

ამ დროს ნინევია გადაიქცა ასურეთის სამეფოს დედაქალაქად. აშენდა მეფის სასახლე, განახლდა [[იშთარი]]ს, ხოლო ახლად აიგო ღვთაება [[ნაბუ]]ს ტაძარი. მეფე [[ასურბანიფალი]]ს დროს, მისივე ბრძანებით ნინევიაში შეიქმნა იმ დროისთვის უდიდესი და უნიკალური [[ბიბლიოთეკა]], რომლის ნანგრევებშიც აღმოჩნდა 30 ათასი [[ლურსმული დამწერლობა|ლურსმულად]] ნაწერი თიხის ფირფიტა. [[ძვ. წ. 612]] წელს ბაბილონის მეფე [[ნაბუფალასარი]]სა და მიდიის მეფე [[კიაქსარი]]ს გაერთიანებულმა ლაშქარმა აიღო და დაანგრია ნინევია. ამის შემდეგ იგი გადაიქცა მცირე დასახლებად.

[[XIX საუკუნე|XIX საუკუნის]] 40-იანი წლებიდან [[XX საუკუნე|XX საუკუნის]] 20-იან წლებამდე ნინევიის გათხრების შედეგად შეისწავლეს [[სინახერიბი]]სა და ასურბანიფალის სასახლეთა კედლების დიდებული მხატვრობა, ასევე ფრთოსანი ხარებისა და ლომების ქანდაკებები.

==ლიტერატურა==
{{ქსე|7|438}}

==რესურსები ინტერნეტში==
{{Commons category|Nineveh}}
*[http://oi.uchicago.edu/OI/IRAQ/dbfiles/farchakh/sitephotos.htm#niniveh_a  ჯოან ფარჩკ-ბაჯალის სურათები] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121009005331/http://oi.uchicago.edu/OI/IRAQ/dbfiles/farchakh/sitephotos.htm#niniveh_a |date=2012-10-09 }}
*[http://www.archaeology.org/online/features/nineveh/ John Malcolm Russell, "მოპარული ქვები: ნინევიის თანამედროვეობა"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121215070804/http://www.archaeology.org/online/features/nineveh/ |date=2012-12-15 }}
*[http://www.britishmuseum.org/explore/galleries/middle_east/room_9_assyria_nineveh.aspx ნინევიის გვერდი] ბრიტანეთის მუზეუმის ვებგვერდზე.
*[http://www.digitalnineveharchives.org კალიფორნიის უნივერსიტეტის ციფრული ბიბლიოთკა] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201127142425/http://www.digitalnineveharchives.org/ |date=2020-11-27 }}
*[http://history-world.org/nineveh.htm ისტორია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170711165059/http://history-world.org/nineveh.htm |date=2017-07-11 }}

[[კატეგორია:ასურეთის ქალაქები]]
[[კატეგორია:ერაყის არქეოლოგიური ძეგლები]]