იხილეთ წყარო გვერდისთვის Gliese 1132 b

{{ინფოდაფა პლანეტა
 |მცირე ინფოდაფა            = 
 |ტიპი                          = პლანეტა
 |ფონი                           = 
 |სახელი                      = Gliese 1132 b
 |სიმბოლო                      = 
 |სურათი                   = Exoplanet Comparison GJ 1132 b.png 
 |სიგანე                       = 250
 |წარწერა                       = Gliese 1132 b-ისა და დედამიწის ზომების შედარება
 |სურათი2                  = 
 |სიგანე2                       = 
 |წარწერა2                      = 
 |სხვა სახელები              = GJ 1132 b
 |ასტეროიდის აღნიშვნა         = 
 |ასტეროიდის კატეგორია           = 
 |აღმოჩენა = 
 |აღმოჩენა-ref = 
 |აღმოჩენის თარიღი = 10 მაისი, 2015<ref name="MIT News"/> November 12, 2015 (confirmed)<ref>[https://web.archive.org/web/20151114043200/http://exoplanetarchive.ipac.caltech.edu/ ''NASA Exoplanet Archive'' New ticker slide 1]</ref> 
 |აღმომჩენი =   
 |აღმოჩენის ადგილი =  
 |აღმოჩენის მეთოდი = 
 |ეგზოპლანეტა = 
 |ორბიტა = yes
 |ორბიტა-ref = 
 |ეპოქა = 
 |აფელიუმი                    = 
 |პერიჰელიუმი                      = 
 |პერიასტრი                     = 
 |აპოასტრი                      =  
 |აფსიდა                        = 
 |პერიაფსიდა                    = 
 |აპოაფსიდა                    = 
 |დიდი ნახევარღერძი               =  
 |ორბიტის რადიუსი                 = 
 |ექსცენტრისიტეტი               = 	 
 |სიდერული პერიოდი           = 
 |სინოდური პერიოდი            = 	
 |ორბიტალური სიჩქარე         =  
 |საშუალო ანომალია                     = 
 |დახრილობა                    = −47° 09′ 12″
 |კუთხური გადაადგილება           = 
 |ამომავალი კვანძის გრძედი     = 
 |პერიასტრის გრძედი             = 
 |პერიასტრის დრო               = 
 |პერიცენტრის არგუმენტი            = 
 |განახევრებული ამპლიტუდა        = 
 |ვისი თანამგზავრია                  = 
 |თანამგზავრების რაოდენობა             = 
 |ფიზიკური მახასიათებლები = yes
 |ფიზიკური მახასიათებლები-ref = 
 |ზომები = 	 
 |შეკუმშვა                = 
 |ეკვატორული რადიუსი         = 
 |პოლარული რადიუსი               = 
 |საშუალო რადიუსი                =  
 |გარშემოწერილობის სიგრძე     = 
 |ზედაპირის ფართობი           =  
 |მოცულობა                        =  
 |მასა                      =  1,6 დედამიწის მასა
 |სიმკვრივე                   = 
 |თავისუფალი ვარდნის აჩქარება  = 
 |პირველი კოსმოსური სიჩქარე   = 
 |მეორე კოსმოსური   = 
 |ბრუნვის სიჩქარე             = 
 |ბრუნვის პერიოდი               = 
 |ღერძის დახრილობა                   = 
 |პირდაპირი ასვლა            = 
 |გადახრა                   = 
 |პოლარული ციური განედი      = 
 |პოლარული ციური გრძედი    = 
 |ალბედო                       =  
 |სპექტრალური ტიპი            = M3.5D
 |ხილული ვარსკვლავური სიდიდე     = 14,7
 |აბსოლუტური ვარსკვლავური სიდიდე  = 
 |კუთხური ზომა               = 
 |ტემპერატურა = yes
 |ზედაპირის ტემპერატურა    =  137 °C
 |ტემპერატურის სახელი 1             = 
 |ტემპ1მინ         = 
 |ტემპ1საშ         = 
 |ტემპ1მაქს        = 
 |ტემპერატურის სახელი 2 = 
 |ტემპ2მინ = 
 |ტემპ2საშ = 
 |ტემპ2მაქს = 
 |ატმოსფერო = yes
 |ატმოსფერო-ref                 = 
 |ზედაპირული წნევა          = 
 |სიმაღლის სკალა                 = 
 |ატმოსფეროს შემადგენლობა             = 
}}
'''Gliese 1132 b''' (შემოკლებით '''GJ 1132 b''') — [[ეგზოპლანეტა]] დედამიწიდან 39 სინათლის წლის მოშორებით,<ref name='Zachory 2015'>{{Cite journal|title = A rocky planet transiting a nearby low-mass star|url = http://www.nature.com/doifinder/10.1038/nature15762|journal = Nature|pages = 204–207|volume = 527|issue = 7577|doi = 10.1038/nature15762|first = Zachory K.|last = Berta-Thompson|first2 = Jonathan|last2 = Irwin|first3 = David|last3 = Charbonneau|first4 = Elisabeth R.|last4 = Newton|first5 = Jason A.|last5 = Dittmann|first6 = Nicola|last6 = Astudillo-Defru|first7 = Xavier|last7 = Bonfils|first8 = Michaël|last8 = Gillon|first9 = Emmanuël|last9 = Jehin|arxiv = 1511.03550 |bibcode = 2015Natur.527..204B|pmid=26560298}}</ref> [[იალქნების თანავარსკვლავედი|იალქნების თანავარსკვლავედში]]; გარს უვლის [[წითელი ჯუჯა|წითელ ჯუჯა]] ვარსკვლავ Gliese 1132-ს. პლანეტა უსიცოცხლოდ მიიჩნევა, თუმცა საკმარისად გრილია იმისათვის, რომ [[ატმოსფერო]]ს ფლობდეს.<ref name="MIT News">{{cite news |last=Chu |first=Jennifer |url=http://news.mit.edu/2015/new-earth-sized-exoplanet-1111 |title=New exoplanet in our neighborhood |work=MIT News |date=November 11, 2015 |accessdate=2015-11-12 }}</ref> აღმოაჩინეს პროექტს MEarth-ის [[ჩილე]]ში მდებარე ობსერვატორიიდან.<ref name="Eager">{{cite news |title = Astronomers Eager to Get a Whiff of Newfound Venus-like Planet|work = Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics|date = November 11, 2015|accessdate = 2015-11-12|url = https://www.cfa.harvard.edu/news/2015-24}}</ref> 

Gliese 1132 b-ს უკვე უწოდეს „ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი პლანეტა [[მზის სისტემა|მზის სისტემის]] მიღმა ოდესმე აღმოჩენილთა შორის“. დედამიწასთან შედარებითი სიახლოვის გამო, ტელესკოპის საშუალებით განისაზღვრა მისი ატმოსფეროს შემადგენლობა, ქარების სიჩქარე და მზის ჩასვლის ფერები.<ref>{{Cite web|title = Earth-like world could be 'most important planet found outside solar system'|url = https://www.theguardian.com/science/2015/nov/11/earth-like-world-gj1132b-could-be-most-important-planet-ever-found-outside-the-solar-system|website = The Guardian|accessdate = 2015-11-11|first = Ian|last = Sample}}</ref><ref>{{Cite web|title = Exoplanet GJ 1132b: the 'most important' ever found (Wired UK)|url = http://www.wired.co.uk/news/archive/2015-11/12/gj-1132b-most-important-planet-solar-system|website = Wired UK|publisher = |accessdate = 2015-11-12|last = Burgess|first = Matt|archiveurl = https://web.archive.org/web/20160403081508/http://www.wired.co.uk/news/archive/2015-11/12/gj-1132b-most-important-planet-solar-system|archivedate = 2016-04-03}}</ref><ref name="Kavli">{{cite news |url=http://www.kavlifoundation.org/science-spotlights/getting-close-and-personal-earth-sized-exoplanet#.VkYmYeSFMY8 |title=Getting Up Close and Personal with an Earth-Sized Exoplanet |work=The Kavli Foundation |date=November 11, 2015 |accessdate=2015-11-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170607020950/http://www.kavlifoundation.org/science-spotlights/getting-close-and-personal-earth-sized-exoplanet#.VkYmYeSFMY8 |archivedate=2017-06-07 }}</ref> ეს ყველაფერი ნაწილობრივ მისი დედა-პლანეტის მცირე რადიუსის დამსახურებაა ([[მზე|მზის]] რადიუსის 21%), რაც პლანეტის ტრანზიტისას [[ვარსკვლავი]]ს სინათლის ეფექტებს ზრდის. პლანეტის დიამეტრი დედამიწსაზე დაახლოებით 20%-ით დიდია, მასა კი ჩვენი პლანეტისას 1,6-ჯერ აღემატება,<ref name="MIT News"/> რაც იმაზე მიუთითებს, რომ Gliese 1132 b-ს [[დედამიწის ტიპის პლანეტები|დედამიწისნაირი]] კლოდვანი შემადგენლობა აქვს.<ref name=Kowacki /> პლანეტა თავის ვარსკვლავს 1,6 დღეში უვლის გარს, 2,6 მილიონი კილომეტრის მანძილიდან.<ref name='Eager'/> 

Gliese 1132 b [[დედამიწა]]ზე 19-ჯერ მეტ ვარსკვლავურ რადიაციას იღებს.<ref name='Zachory 2015'/> ატმოსფეროს ზედა ფენებში ტემპერატურა სავარაუდოდ 260 °C-ია. მკვლევართა აზრით, ეს პლანეტა ჩვენს მეზობელ [[ვენერა|ვენერაზე]] ცხელია და მაღალი ტემპერატურა ზედაპირის სიახლოვესაც ნარჩუნდება.<ref name=Kowacki>{{cite web| url=http://www.csmonitor.com/Science/2015/1111/Spotted-A-rocky-Earth-sized-planet-close-by| title=Spotted: A rocky Earth-sized planet close by |publisher=Christian Science Monitor| date=2015-11-11| author=Eva Botkin-Kowacki}}</ref> შესაძლებელია, რომ პლანეტის ერთი მხარე უფრო ცივი იყოს, რადგან დედა-ვარსკვლავთან სიახლოვის გამო, იგი გრავიტაციულად ჩაკეტილი უნდა იყოს. თუმცა, უმეტეს შემთხვევაში, როდესაც ატმოსფერო სქელია, სიცხის გადაცემა თავისუფლად ხდება ჩაბნელებული მხარისთვისაც. 

2017 წლის აპრილის დასაწყისში, ასტრონომებმა Gliese 1132 b-ის გარშემო ატმოსფეროს არსებობა დაადასტურეს. ეს ისტორიაში პირველი შემთხვევაა, როდესაც დედამიწის მასისა და რადიუსის მქონე სხვა პლანეტის ირგვლივ მკვლევრებმა ატმოსფეროს მიაგნეს.<ref>[http://1tv.ge/ge/news/view/156211.html სუპერდედამიწის ტიპის პლანეტის გარშემო ატმოსფერო აღმოაჩინეს] საქართველოს საზოგადოებრივი მაუწყებელი</ref><ref>{{Citation|url = https://phys.org/news/2017-04-atmosphere-super-earth.html|title = Atmosphere around super-Earth detected|date = April 6, 2017|accessdate = April 6, 2017}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Southworth|first=John|last2=Mancini|first2=Luigi|last3=Madhusudhan|first3=Nikku|last4=Mollière|first4=Paul|last5=Ciceri|first5=Simona|last6=Henning|first6=Thomas|title=Detection of the Atmosphere of the 1.6 M ⊕ Exoplanet GJ 1132 b|url=http://stacks.iop.org/1538-3881/153/i=4/a=191?key=crossref.f1eba309ebf4172d51db3143399477d3|journal=The Astronomical Journal|volume=153|issue=4|doi=10.3847/1538-3881/aa6477}}</ref>

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

[[კატეგორია:ეგზოპლანეტები]]