ველისპირი
| სოფელი | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
ველისპირი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
| |||||
| ქვეყანა |
{{ქვეყნის მონაცემები Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ქვეყნის დროშა2 | name = Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | variant = | size = }} | ||||
| [[მხარე (Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted)|მხარე]] | ქვემო ქართლი | ||||
| მუნიციპალიტეტი | დმანისი | ||||
| თემი | სარკინეთი | ||||
| შიდა დაყოფა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| კოორდინატები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| მმართველი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| დაარსდა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| პირველი ხსენება | [[Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] | ||||
| ფართობი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ცენტრის სიმაღლე | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ოფიციალური ენა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| მოსახლეობა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ეროვნული შემადგენლობა | ქართველები 88 %, ბერძნები 7 %, აზერბაიჯანელები 5 % | ||||
| სასაათო სარტყელი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| სატელეფონო კოდი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| საფოსტო ინდექსი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| საავტომობილო კოდი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ოფიციალური საიტი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში | |||||
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ველისპირი[1][2] (1949 წლის 12 ივლისამდე — „ქეივანბულგასონი“[3]) — სოფელი აღმოსავლეთ საქართველოში (ქვემო ქართლის მხარე), დმანისის მუნიციპალიტეტში (სარკინეთის ადმინისტრაციული ერთეული).
ველისპირი მდებარეობს გომარეთის პლატოზე, ზღვის დონიდან 1320 მ-ზე, დმანისიდან 20 კმ-ში.
ისტორია
ველისპირი შესაძლოა ვახუშტი ბატონიშვილის (XVIII ს.) სოფლების სიაში მოხსენიებული და რუკაზე დატანილი „თოფრაყალა“ იყოს. „დასტურლამალის“ მიხედვით, ზურტაკეტის თოფრაყალის გლეხებს, მეზობელ სოფლელებთან ერთად, შეწერილი ჰქონდათ საფერისცვალებო თევზის ჭერა. 1721 აღწერის მიხედვით, ამ სოფელში ითვლებოდა 2 მებატონე (ნოდარ და ავთანდილ სუფრაჯები) და 3 გამომღები ყმა. ამჟამად ველისპირში ქართველებთან ერთად ცხოვრობენ ბერძნები, რომლებიც რუსეთის მთავრობამ 1830 წელს გადმოასახლა გიუმიშხანედან. მათ თან მოიტანეს იქაური სოფლის სახელი – ბულჰასან-ქეივან, რომელიც 1949 წელს ველისპირით შეიცვალა.
სოფლის სახელწოდება „ქეივან-ბულგასანი“ დაფიქსირებულია 1898 წლის რუსეთის ერთვერსიან რუკაზე „Кеиванъ-Булгасанъ“/„Эргышъ-Оглы“ სახით.
ღირსშესანიშნაობები
ველისპირში ორი ეკლესიაა, ორივე გვიან გადაკეთებული. პირველი (მოზრდილი) დარბაზული შენობაა, რომელსაც გადაკეთების მიუხედავად, ერთგან მაინც შერჩენია ადრინდელი ფეოდალური ხანის კედლის წყობა – ნალისებრი თაღი და ასევე შემკული ლავგარდანები; სატრაპეზო ლოდზე გამოსახულია „ბოლნური მედალიონი“. მეორე ეკლესია ქედზეა, დას. კედელზე განახლების თარიღად მინიშნებულია 1888 წელი. სამხრეთის სარკმელს განვითარებული ფეოდალიზმის ხანის ჩუქურთმიანი ქვა ამკობს.
ლიტერატურა
- ბერძენიშვილი დ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 3, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 2014. — გვ. 243.
- ვახუშტი, „აღწერა სამეფოსა საქართველოსა“, თ. ლომოურისა და ნ. ბერძენიშვილის რედ., თბ., 1941;
- „ქართული სამართლის ძეგლები“, ივ. სურგულაძის გამოც., თბ., 1970.
- ლორთქიფანიძე ი., „ქვემო ქართლი XVIII ს. პირველ მეოთხედში“, ნაწ. 1–2, თბ., 1935;
- ყაუხჩიშვილი ს., „ბერძნების დასახლების ისტორია საქართველოში“, «ქუთაისის პედ. ინსტიტუტის შრომები», 1942, ტ. 4.
სქოლიო
- ↑ თარგი:სგსოლ
- ↑ თარგი:სგსოლ
- ↑ საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის საინფორმაციო-სტატისტიკური განყოფილება, „საქართველოს სსრ ადმინისტრაციულ ტერიტორიული დაყოფა 1949 წლის 1 სექტემბრისათვის“, თბ., 1949
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
| |||||||||||||
.svg){kind=link}