დაღესტანი

დაღესტნის რესპუბლიკა
**Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted**
რუსეთის ფედერაციის სუბიექტი
	დაღესტნის რესპუბლიკა; Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ქვეყანა	{{ქვეყნის მონაცემები Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted \| ქვეყნის დროშა2 \| name = Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted \| variant = \| size = }}
ადმ. ცენტრი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
შიდა დაყოფა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
კოორდინატები	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მეთაური	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მთავრობის ; თავმჯდომარე	აბდულფათახ ამირხანოვი
სახალხო კრების ; თავმჯდომარე	ზაურ ასკენდეროვი
დაარსდა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
პირველი ხსენება	[[Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]]
ფართობი	50 270 კმ²
ოფიციალური ენა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მოსახლეობა	3 133 303 კაცი (2021)
სიმჭიდროვე	62,33 კაცი/კმ²
გაუქმდა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
სასაათო სარტყელი	UTC+3
სატელეფონო კოდი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საფოსტო ინდექსი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საავტომობილო კოდი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ოფიციალური საიტი	e-dag.ru
რუსეთის ფედერაციის ; სუბიექტის კოდი	05
	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted\|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

დაღესტანი, ოფიციალურად დაღესტნის რესპუბლიკა (რუს. Респу́блика Дагеста́н) — რუსეთის ფედერაციის სუბიექტი, შედის ჩრდილოეთ კავკასიის ფედერალური ოკრუგის შემადგენლობაში.^[1]

დედაქალაქი — ქალაქი მაჰაჩყალა.

ძირითადი ტერიტორია ესაზღვრება სამხრეთით აზერბაიჯანს, სამხრეთ-დასავლეთით — საქართველოს, აგრეთვე დასავლეთით — ჩეჩნეთს, ჩრდილო-დასავლეთით — სტავროპოლის მხარეს და ჩრდილოეთით — ყალმუხეთის რესპუბლიკას.

შეიქმნა 1921 წლის 20 იანვარს.

რუსეთის უდიდესი რესპუბლიკა ჩრდილოეთ კავკასიაში, როგორც მოსახლეობის, ისე ტერიტორიის მხრივ.

ეტიმოლოგია

სიტყვა „დაღესტანი“, ან „დაღსტანი“ ნიშნავს „მთების ქვეყანას“, მომდინარეობს თურქული სიტყვისგან dağ („დაღ“), რაც ნიშნავს მთას და სპარსული სუფიქსის მნიშვნელობიდან — „ქვეყანა“. სპარსულად და არაბულად მისი სახელია داغستان‎ („დაღსთან“).

ხუნძურად — Дагъистаналъул Республика
დარგუულად — Дагъистанес Республика
ლეზგურად — Дагъустандин Республика
ლაკურად — Дагъустаннал Республика
თაბასარანულად — Дагъустан Республика

გეოგრაფია

რესპუბლიკა მდებარეობს ჩრდილოეთ კავკასიის მთებში. რესპუბლიკა მდებარეობს რუსეთის უკიდურეს სამხრეთ ნაწილში და აღმოსავლეთით ესაზღვრება კასპიის ზღვა. რესპუბლიკის ფართობია 50 300 _კმ2. რესპუბლიკას ჩრდილოეთით ესაზღვრება ჩეჩნეთი, დასავლეთით – ჩეჩნეთი, ჩრდილო-დასავლეთით – სტავროპოლის მხარე. დაღესტანს სამხრეთით აზერბაიჯანი ესაზღვრება, სამხრეთ-დასავლეთით კი – საქართველო. ქვეყნის ყველაზე მაღალი წერტილია მთა ბაზარდუზუ, რომელიც მდებარეობს აზერბაიჯანის საზღვარზე. რესპუბლიკაში სულ 1800 მდინარეა, მათგან გამორჩეულებია: სულაკი, სამური და თერგი.

ბუნებრივი რესურსები

დაღესტანი მდიდარია ნავთობით, ბუნებრივი აირით, წიაღისეული ნახშირით და სხვა მინერალებით.^[2]

კლიმატი

დაღესტანში იანვრის თვეში საშუალო ტემპერატურაა +2 °C. ივლისში საშუალო ტემპერატურაა +26 °C.

პოლიტიკა

დაღესტანის სახალხსო ასამბლეაში შედის 72 დეპუტატი, რომლებსაც ირჩევს ხალხი ოთხი წლის ვადით. ასამბლეა არის ქვეყნის მმართველი ორგანო.

დაღესტნის კონსტიტუცია მიღებული იქნა 2003 წლის 10 ივლისს.

მოსახლეობა

ხალხი	მოსახლეობა 2021 წელს^[3]
ხალხი	რაოდენობა	%
ხუნძები	956 831	30,5%
დარგუელები	521 381	16,6%
ყუმუხები	496 455	15,8%
ლეზგები	416 963	13,3%
ლაკები	162 518	5,2%
თაბასარანელები	126 319	4,0%
აზერბაიჯანელები	116 907	3,7%
რუსები	102 243	3,3%
ჩეჩნები	99 320	3,2%
ნოღაელები	36 944	1,2%
აღულები	29 253	0,9%
რუთულელები	27 043	0,9%
წახები	10 320	0,3%
სხვები	31 752	1,0%