ევსები კესარიელი

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაბ. თარიღი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაბ. ადგილი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
გარდ. თარიღი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
გარდ. ადგილი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დასაფლავებულია	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მოქალაქეობა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ეროვნება	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საქმიანობა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მუშაობის ადგილი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ალმა-მატერი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
განთქმული მოსწავლეები	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
პარტნიორ(ებ)ი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
სამეცნიერო ხარისხი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მეუღლე	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მამა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დედა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
შვილ(ებ)ი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ნათესავ(ებ)ი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ჯილდოები	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Script error: No such module "collapsible list".
ხელმოწერა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საიტი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted\|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში

ევსები კესარიელი, ევსები პამფილე (ან პამფილესი) (დ. დაახლ. 260/265, კესარია, — გ. 339) — რომაელი საეკლესიო მწერალი, ისტორიკოსი, პალესტინის კესარიის ეპისკოპოსი.

ევსები დაიბადა და განათლება მიიღო პალესტინის კესარიაში. ზედწოდება „პამფილე“ მისი მასწავლებლის პამფილეს საპატივსაცემოდ დაირქვა. დაახლოებით 313 წელს ის ევსები კესარიის ეპისკოპოსად აკურთხეს. ერთხანს თანაუგრძნობდა არიანელობის ფუძემდებელს — არიოზს, რის გამოც 325 წელს ეკლესიიდან განკვეთეს, თუმცა მალევე გაამართლეს ნიკეის საეკლესიო კრებაზე. ევსები იყო იმპერატორ კონსტანტინე I-ის აქტიური მხარდამჭერი ქრისტიანული დოქტრინის გაერთიანებისა და სტანდარტიზების მცდელობაში.

ევსები იყო მსოფლიო ისტორიის პროცესის ბიბლიურ-ქრისტიანული კონცეფციის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, ცდილობდა ანტიკურ სწავლულთა მიღწევების გამოყენებას ეკლესიის ინტერესებისათვის. მის კალამს ეკუთვნის სხვადასხვა ხასიათის საღვთისმეტყველო თხზულება, ისტორიული შრომები. თავის „ქრონიკაში“ მოგვითხრობს კაცობრიობის ისტორიას სამყაროს შექმნიდან 325 წლამდე. 312-324 წლებში ევსებიმ დაწერა თავისი მთავარი ნაშრომი „საეკლესიო ისტორია“, რომელშიც გამოყენებულია ჩვენამდე მოუღწეველი სხვა ისტორიული თხზულებების ფრაგმენტები. ევსების აქვს ცნობები არგონავტების, მედეას, ტიბარენების, იბერების, სანიგებისა და ტრაპეზუნტის შესახებ. მასვე მიაწერენ პანეგირიკულ „ნეტარი იმპერატორის კონსტანტინეს ცხოვრებას“.

„საეკლესიო ისტორია“, სრულად ან ნაწილობრივ, ძველთაგანვე ყოფილა თარგმნილი ქართულად, რაც ჩანს გიორგი ჭყონდიდელისადმი ექვთიმე ათონელის პასუხიდან, რომელშიც ეს წიგნი ეკლესიისთვის მიუღებელ თხზულებად არის მიჩნეული („იგი ქართულად უთარგმნია... კარგიცა მრავალი სწერია, გარნა ღუარძლიცა მრავალი ჩაურთავს და მით უჵმარ არს“). შემორჩენილია ქართულად ნათარგმნი მხოლოდ ცალკეული ფრაგმენტები. ესენია:

„წამებაჲ იაკობ მოციქულისაჲ“ (თარგმანი შესრულებულია ბერძნულიდან VIII საუკუნეში და მნიშვნელოვნად განსხვავდება დედნისგან),
„ქებაჲ წმიდათა მოწამეთაჲ“ (კომპილაციური ნაშრომი, შესრულებული „საეკლესიო ისტორიის" სხვადასხვა თავის მიხედვით, თარგმნილია VIII საუკუნეში სომხურიდან, მაგრამ რედაქციულად სომხ. წყაროსგანაც განსხვავდება),
„წამებაჲ წმინდისა პროკოპისი“ (ფრაგმენტი ამოღებულია ევსების შრომიდან „პალესტინელ მოწამეთა შესახებ“, თარგმნილია არა უგვიანეს VII ს-ში. ქართულ მწერლობაში პირველად ამ ძეგლში გვხვდება ციტატა „ილიადიდან“: „არა კეთილ არს მრავალუფლება, ერთ უფალ იყავნ და ერთ მეუფე“ („ილიადა", II, 204–205).

ლიტერატურა

მიმინოშვილი რ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 2, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 2012. — გვ. ?.
გეორგიკა. ბიზანტიელი მწერლების ცნობები საქართველოს შესახებ, ალ. გამყრელიძის და ს. ყაუხჩიშვილის გამოც., ტ. 1, თბ., 1961.
კეკელიძე კ., ეტიუდები ძველი ქართული ლიტერატურის ისტორიიდან, [ტ.] 6, თბ., 1972, გვ. 135–147.
ყაუხჩიშვილი ს., ბერძნული ლიტერატურის ისტორია, ტ. 3, თბ., 1973, გვ. 76–77.
Wallace–Nadrill D., Eusebius of Caesarea, Westminster, 1961.
Sabrina Inowlocki & Claudio Zamagni (eds), Reconsidering Eusebius: Collected papers on literary, historical, and theological issues, Leiden, 2011.

სქოლიო

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted