.svg){kind=link}
ტუველები
| მონღოლები | |
|---|---|
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
| საერთო მოსახლეობა | |
| 270 000-ზე მეტი | |
| რეგიონები მნიშვნელოვანი მოსახლეობით | |
| ტუვის დროშა ტუვა | |
| რუსეთის დროშა რუსეთი | 263 934[1] |
| მონღოლეთის დროშა მონღოლეთი | 5169 |
| ჩინეთის დროშა ჩინეთი | ≈3900[2] |
 უკრაინა |
43[3] |
| ენები | ტუვა, რუსული და მონღოლური |
| რელიგიები | ტიბეტური ბუდიზმი, ტენგრიზმი. |
ტუველები (ტუვა: Тывалар, ტივალარ; მონღ. Tuva) — თურქულენოვანი ერი, ტუვის (რუსეთი) ძირითადი მოსახლეობა. რაოდენობა 263,9 ათ. კაცი (მ.შ. ტოჯინელები 1,9 ათ. კაცი), მათგან ტუვაში აღწერილია 249,3 ათ. კაცი (2010, აღწერა). 5,2 ათ. ტუველი (2010, აღწერა) ცხოვრობს მონღოლეთის ჩრდილოეთ და დასავლეთ ნაწილში, დაახლ. 4 ათ. კაცი — ჩინეთის ჩრდილო-დასავლეთში (ოფიციალურად — მონღოლების შემადგენლობაში; სინძიან-უიღურეთის ავტონომიური რაიონის ილი-ყაზახის ავტონომიური ოლქის ალთაის ოლქი). ლაპარაკობენ ტუვა ენაზე, აგრეთვე რუსულად.[4] რელიგია — ლამაიზმი, შამანიზმი. ანთროპოლოგიურად მონღოლოიდები არიან. ველის ტუველების ეთნოგენეზში მონაწილეობდნენ ძირითადად ცენტრალური აზიის ძველი თურქულენოვანი ტომები და მათ მიერ ასიმილირებული მონღოლურენოვანი ჯგუფები. ტაიგის ტუველები ჩამოყალიბდნენ სამოდიური და კეტური ჯგუფების თურქულენოვან მოსახლეობასთან ასიმილაციით. მისდევდნენ მომთაბარე მესაქონლეობას და პრიმიტიულ მიწათმოქმედებას, ჩრდილოეთში — მეირმეობას. ოქტომბრისა (1917) და ტუვის (1921) რევოლუციების შემდეგ მათ ყოფასა და კულტურაში ცვლილებები მოხდა.[5]
ლიტერატურა
- Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
- Hoppál, Mihály (2005). Sámánok Eurázsiában (Hungarian). Budapest: Akadémiai Kiadó. ISBN 963-05-8295-3Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. The title means “Shamans in Eurasia”, the book is published also in German, Estonian and Finnish. Site of publisher with short description on the book (in Hungarian) Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted.
- KRUEGER, John R. (1977). რედ. John R. Krueger: Tuvan Manual, Editor Emeritus: Thomas A. Sebeok, Uralic and Altaic Series Volume 126, Indiana University Publications. ISBN 0-87750-214-5Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted.
რესურსები ინტერნეტში
- Research among the Tyvans in South Siberia Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
- "Reindeer People" Resort to Eating Their Herds (about the Dukha)
- Tuva Sayan Mountains Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
- Singing Stones The Republic of Tuva
სქოლიო
- ↑ Russian Census 2010: Population by ethnicity Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted (რუსული)
- ↑ http://www.joshuaproject.net/people-profile.php
- ↑ State statistics committee of Ukraine National composition of population, 2001 census (უკრაინული)
- ↑ თარგი:დრე წიგნი
- ↑ ტუველები // ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1986. — გვ. 65.
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted