ქედის მუნიციპალიტეტი

ქედის მუნიციპალიტეტი
**Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted**
ადმინისტრაციული ერთეული
	ქედის მუნიციპალიტეტი; Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ქვეყანა	{{ქვეყნის მონაცემები Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted \| ქვეყნის დროშა2 \| name = Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted \| variant = \| size = }}
ავტონომიური; რესპუბლიკა	აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა
ადმ. ცენტრი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
შიდა დაყოფა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
კოორდინატები	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მერი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაარსდა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
პირველი ხსენება	[[Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]]
ფართობი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ოფიციალური ენა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მოსახლეობა	16 760 კაცი (2014)
სიმჭიდროვე	37,08 კაცი/კმ²
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 99,92 %; რუსები 0,03 %
სარწმუნოებრივი შემადგენლობა	მუსლიმები 62,1 %; მართლმადიდებლები 31,3 %
გაუქმდა	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
სასაათო სარტყელი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
სატელეფონო კოდი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საფოსტო ინდექსი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საავტომობილო კოდი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ოფიციალური საიტი	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
	[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted\|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

ქედის მუნიციპალიტეტი — ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული საქართველოში, აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის შემადგენლობაში.

გეოგრაფია

ქედის მუნიციპალიტეტი მდებარეობს მდინარე აჭარისწყლის შუა წელზე. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მიედინება მდ. აჭარისწყლის დიდი ნაწილი (42 კმ.), აღსანაიშნავია ასევე მდ. მერისი. ქედის მუნიციპალიტეტს ჩრდილოეთით ქობულეთის, აღმოსავლეთით — შუახევის, დასავლეთით — ხელვაჩაურის მუნიციპალიტეტები ესაზღვრება, სამხრეთით კი თურქეთის 17 კილომეტრიანი საზღვარი აკრავს. ქედის მუნიციპალიტეტს სამხრეთით მიუყვება შავშეთის ქედი, ჩრდილო-აღმოსავლეთით მესხეთის ქედი, ჩრდილოეთით და ჩრდილო-დასავლეთით ქობულეთ-ჩაქვის ქედი.

მუნიციპალიტეტის საერთო ფართობი 452 კვ კმ-ია. მოსახლეობის რაოდენობა – 16 760 (2014). ადმინისტრაციული ცენტრი დაბა ქედაა, რომელიც ზღვის დონიდან 256 მეტრის სიმაღლეზე მდებარეობს. ყველაზე მაღალი მწვერვალია ღომა (2441 მეტრი).

ბუნება

მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მდინარე აჭარისწყლის ხეობაში გავრცელებულია კოლხური ტიპის მცენარეულობა. ფერდობებზე უხვადაა წიფლნარ-წაბლნარი. კარგადაა განვითარებული ქვეტყე (შქერი, იელი, თხილი, მოცვი, წყავი). დამახასიათებელია გარეული მსხალი, ვაშლი, კაკალი, ბალი, ზღმარტლი, ხურმა, ტყემალი. ზემოთ ვრცელდება შერეული ტყეები და წიწვოვნები, მცირე მონაკვეთზე სუბ-ალპური და ალპური მცენარეულობა. ტყიანობის მიხედვით ქედის მუნიციპალიტეტი ერთ-ერთი პირველია საქართველოში. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე დღემდე გვხვდება წითელ წიგნში შეტანილი და გადაშენების პირას მისული მცენარეები. აღსანიშნავია ქედის მუნიციპალიტეტში სოფ. ქვედა მახუნცეთის ტერიტორიაზე ჯგუფურად გავრცელებული მესამეული პერიოდის იშვიათი რელიქტი – ურთხელი და კოლხური ბზა. წიფლნარ და წაბლნარ ტყეებში გვხვდება გარეული ღორი, კავკასიური ირემი, ევროპული შველი, კავკასიური მურა დათვი, მგელი, ტურა, მელა, მაჩვი, ზღარბი, გველებიდან ანკარა და ცხვირრქოსანი გველგესლა; მრავალფეროვანია ფრინველთა სამყარო: ბულბული, ტოროლა, შაშვი, ძერა, კაჭკაჭი. მდინარეებში გვხვდება წვერა, კალმახი, ღორჯო.

ნალექების წლიური რაოდენობა წელიწადში 1500 მმ. კლიმატი მიახლოებულია სუბტროპიკულთან.

ადგილობრივი თვითმმართველობა

ადმინისტრაციული ერთეულები

ქედის მუნიციპალიტეტში შედის 11 ადმინისტრაციული ერთეული (1 სადაბო და 10 სასოფლო თემია) და 64 დასახლებული პუნქტი (1 დაბა და 63 სოფელი).

1) დაბა ქედის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლება: დაბა ქედა

2) ქედის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: ქედა, არსენაული, აქუცა, გულები, ზენდიდი, კორომხეთი, ორცვა, შევაბური, ცხემნა, ძენწმანი, ხუნკუდა.

3) დანდალოს ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: დანდალო, ბალაძეები, გოგიაშვილები, მოსიაშვილები, ტაკიძეები, ხარაულა, ჯალაბაშვილები.

4) დოლოგნის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: დოლოგანი, ჭალახმელა, ჭინკაძეები.

5) ზვარეს ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: ზვარე, ვაიო, ზესოფელი, კვაშტა, სირაბიძეები.

6) მახუნცეთის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: ზედა მახუნცეთი, ქვედა მახუნცეთი, ზედა ბზუბზუ, ქვედა ბზუბზუ, ზუნდაგა, მილისი, ნამლისევი, უჩხითი, ქოსოფელი.

7) მერისის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: მერისი, გარეტყე, გუნდაური, ინაშარიძეები, ნამონასტრევი, სილიბაური სიხალიძეები.

8) ოქტომბრის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: ოქტომბერი, აგოთა, გოგინიძეები, კუჭულა, მეძიბნა.

9) პირველი მაისის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: პირველი მაისი, ზედა აგარა, ქვედა აგარა, კოლოტაური.

10) ცხმორისის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: ცხმორისი, ახო, გეგელიძეები, გობრონეთი, კოკოტაური, ჩეტკიძეები.

11) წონიარისის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: წონიარისი, აბუქეთა, ვარჯანისი, კანტაური, საბადური, ტიბეთა.

საკრებულო

პარტია		2017^[4]	2021^[5]
	ქართული ოცნება	18	15
	ნაციონალური მოძრაობა	3	4
	საქართველოსთვის		1
	ლელო		1
	პატრიოტთა ალიანსი	2
	ევროპული საქართველო	1
სულ		24	21

დემოგრაფია

მოსახლეობა

წლები^[6]	1959 წ. აღწ.	1970 წ. აღწ.	1979 წ. აღწ.	1989 წ. აღწ.	1991'	2002 წ. აღწ.	2014 წ. აღწ.	2021	2022	2023
მოსახლეობა	17 204	ფაილი:Increase2.svg 19 065	ფაილი:Increase2.svg 19 232	ფაილი:Increase2.svg 19 928	19 100	ფაილი:Increase2.svg 20 024	ესკიზის შექმნის შეცდომა: 16 760	ესკიზის შექმნის შეცდომა: 16 700	16 612	16 537

ეთნიკური ჯგუფები


ადმინისტრაციული ერთეული	მოსახლეობა	ქართველები		რუსები		უკრაინელები		სხვა
ადმინისტრაციული ერთეული	მოსახლეობა	რაოდენობა	%	რაოდენობა	%	რაოდენობა	%	რაოდენობა	%
ქედის მუნიციპალიტეტი	16 760	16 747	99,92	5	0,03	3	0,02	5	0,03
დაბა ქედა	1 510	1 504	99,6	3	0,2	2	0,13	1	0,07
ქედას თემი	1 988	1 986	99,9	1	0,05	1	0.05	0	0
დანდალოს თემი	1 961	1 960	99,95	0	0	0	0	1	0,05
დოლოგანის თემი	781	780	99,87	0	0	0	0	1	0,13
ზვარის თემი	1 346	1 346	100	0	0	0	0	0	0
მახუნცეთის თემი	2 121	2 119	99,91	1	0,05	0	0	1	0,05
მერისის თემი	1 132	1 132	100	0	0	0	0	0	0
პირველი მაისის თემი	1 213	1 213	100	0	0	0	0	0	0
ცხმორისის თემი	2 605	2 604	99,96	0	0	0	0	1	0,04
წონიარისის თემი	1 250	1 250	100	0	0	0	0	0	0

რელიგია


რელიგია	2014
რელიგია	რაოდენობა	%
ქრისტიანობა	5 235	31,24
–საქართველოს მართლმადიდებლური ეკლესია	5 235	31,24
–სომხური სამოციქულო ეკლესია	0	0
–კათოლიკური ეკლესია	0	0
–იეჰოვას მოწმეები	0	0
–პროტესტანტიზმი	0	0
ისლამი	10 411	62,12
ეზიდიზმი	0	0
იუდაიზმი	0	0
სხვა რელიგიები	0	0
არარელიგიურობა	624	3,72
უარი პასუხზე	342	2,04
რელიგია არ არის მითითებული	136	0,81
სულ	16 760	100

ტურიზმი და მოგზაურობა

ღირსშესანიშნაობანი

ციხე-სიმაგრეები

ცივასულას ციხე, გულების ციხე, საღორეთის ციხე, კავიანის ციხე, ზენდიდის ციხე.

ქვისთაღოვანი ხიდები

დანდალოს ხიდი, მახუნცეთის ხიდი, მიწის ხიდი, ჯაიმელას ხიდი.

მუზეუმები

ქედის ისტორიული მუზეუმი, ფრიდონ ხალვაშის სახლ-მუზეუმი.

ეკლესიები

ზვარის წმინდა გიორგის ეკლესია, წმინდა ნიკოლოზის ეკლესია.

ასევე

ქვის უძველესი საწნახელები

გალერეა

დანდალოს ხიდი

დანდალოს ხიდი
მახუნცეთის ხიდი
გეგელიძის მთა

გეგელიძის მთა
მდინარე აჭარისწყალი
ჩანჩქერი მტირალას ეროვნულ პარკში

ჩანჩქერი მტირალას ეროვნულ პარკში

სქოლიო

↑ მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 26 ივლისი 2016.
↑ georgia-ethnic-2014
↑ georgia-religion 2014
↑ პროტოკოლით არჩეული მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრები და მერები 2017. ცესკო. ციტირების თარიღი: 2022-07-17^{[მკვდარი ბმული]}
↑ პროტოკოლით არჩეული მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრები და მერები 2021. ცესკო. ციტირების თარიღი: 2022-07-17^{[მკვდარი ბმული]}
↑ Georgia division

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

[აღწერა_2014-1] მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 26 ივლისი 2016.

[2] rgia-ethnic-2014

[3] rgia-religion 2014

[gevote17-4] პროტოკოლით არჩეული მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრები და მერები 2017. ცესკო. ციტირების თარიღი: 2022-07-17^{[მკვდარი ბმული]}

[gevote21-5] პროტოკოლით არჩეული მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრები და მერები 2021. ცესკო. ციტირების თარიღი: 2022-07-17^{[მკვდარი ბმული]}

[6] Georgia division

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]