წალენჯიხის მუნიციპალიტეტი
| ადმინისტრაციული ერთეული | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
წალენჯიხის მუნიციპალიტეტი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
| |||||
| ქვეყანა |
{{ქვეყნის მონაცემები Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ქვეყნის დროშა2 | name = Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | variant = | size = }} | ||||
| [[მხარე]] | სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარე | ||||
| ადმ. ცენტრი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| შიდა დაყოფა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| კოორდინატები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| მერი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| დაარსდა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| პირველი ხსენება | [[Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] | ||||
| ფართობი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ოფიციალური ენა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| მოსახლეობა | 26 158 კაცი (2014) | ||||
| სიმჭიდროვე | 40,4 კაცი/კმ² | ||||
| ეროვნული შემადგენლობა |
ქართველები 99,56 % რუსები 0,27 % უკრაინელები 0,08 %[1] | ||||
| სარწმუნოებრივი შემადგენლობა | მართლმადიდებლები 98,37 %[2] | ||||
| გაუქმდა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| სასაათო სარტყელი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| სატელეფონო კოდი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| საფოსტო ინდექსი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| საავტომობილო კოდი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ოფიციალური საიტი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში | |||||
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
წალენჯიხის მუნიციპალიტეტი — მუნიციპალიტეტი საქართველოში, სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარეში. ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი წალენჯიხა.
გეოგრაფია
წალენჯიხის მუნიციპალიტეტი მდებარეობს მდინარე ენგურისა და ჭანისწყლის ხეობებში, ტერიტორია შეადგენს 646,7 კმ²-ს. ჩრდილოეთიდან ესაზღვრება მესტიის, სამხრეთ-დასავლეთით ზუგდიდის, სამხრეთ-აღმოსავლეთითა და აღმოსავლეთით ჩხოროწყუს მუნიციპალიტეტები, ხოლო დასავლეთით აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა. მუნიციპალიტეტის ტერიტორია მოქცეულია ზღვისპირა ნოტიო სუბტროპიკულ ოლქში.
წიაღისეული
- დოლემიტის საბადო;
- მინერალური წყალი სქური.
ისტორია
ახლანდელი წალენჯიხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორია 1930 წლამდე შედიოდა ზუგდიდის მაზრაში. 1930 წელს გამოიყო ცალკე რაიონად. 1963-1964 წლებში შედიოდა ზუგდიდის რაიონში. საბჭოთა პერიოდში წალენჯიხის რაიონში განვითარებული იყო მეჩაიეობა, მეცხოველეობა და მეაბრეშუმეობა. მოქმედებდა 19 კოლმეურნეობა და 1 საბჭოთა მეურნეობა. განვითარებული იყო კვების და ხე-ტყის მრეწველობა. გამოდიოდა გაზეთი „კომუნიზმის დროშით“.
2014 წელს განიხილებოდა წალენჯიხის მუნიციპალიტეტის გაყოფა წალენჯიხის და ჯვარის მუნიციპალიტეტებად. ჯვარის მუნიციპალიტეტში უნდა შესულიყო ქალაქი ჯვარი და სოფლები ლია, ფახულანი, ჭალე, მუჟავა, ეწერი და ჩქვალერი, ხოლო ცენტრი ყოფილიყო ქალაქი ჯვარი. აღნიშნული გადაწყვეტილება არ იქნა მიღებული.[3][4]
2021 წლის ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების არჩევნებში გია ხარჩილავა გახდა ოპოზიციის ერთადერთი წარმომადგენელი, რომელმაც არჩევნებში გაიმარჯვა და წალენჯიხის მერი გახდა.[5]
პოლიტიკა
საკრებულო
| პარტია | 2017[6] | 2021[7] | ამჟამინდელი საკრებულო | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ქართული ოცნება | 24 | 11 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ნაციონალური მოძრაობა | 3 | 11 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| საქართველოსთვის | 3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ლელო | 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| დამოუკიდებელი | 1თარგი:Efn | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ევროპული საქართველო | 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| პატრიოტთა ალიანსი | 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| სულ | 30 | 27 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
მოსახლეობა
წალენჯიხის მუნიციპალიტეტის საერთო მოსახლეობა შეადგენს 26 158 ადამიანს (2014 წლის აღწერით). ამათგან, ქართველი — 99,56 %, სხვა — 0,44 %. მუნიციპალიტეტში შედის 14 ადმინისტრაციული ერთეული, მათ შორის 2 ქალაქი: წალენჯიხა და ჯვარი. სოფლის მოსახლეობა შეადგენს მუნიციპალიტეტის მოსახლეობის 80 %-ზე მეტს. განსახლების ძირითადი ზონა ვრცელდება ზღვის დონიდან 200-400 მეტრის ფარგლებში.
| აღწერის წელი | მოსახლეობა | კაცი | ქალი |
|---|---|---|---|
| 1959 | 29 019 | ||
| 1970 | 37 813 ფაილი:Increase2.svg | ||
| 1979 | 39 477 ფაილი:Increase2.svg | ||
| 1989 | 38 643  |
||
| 2002 | 40 133 ფაილი:Increase2.svg | ||
| 2014 | 26 158 ესკიზის შექმნის შეცდომა: | ||
| 2021[8] | 23 300 ესკიზის შექმნის შეცდომა: |
ეკონომიკა
წალენჯიხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე, ქალაქ ჯვართან მოქმედებს საქართველოში უდიდესი სიმძლავრის ჰიდროელექტროსადგური ენგურჰესი. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე გადის ზუგდიდი-მესტიისა და ზუგდიდი-წალენჯიხა-ჩხოროწყუს საავტომობილო გზები. ადგილობრივი მნიშვნელობის გზების სიგრძეა 204 კმ.
ღირსშესანიშნაობები
წალენჯიხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მდებარეობს ეროვნული მნიშვნელობის კულტურის სამი ძეგლი: წალენჯიხის საკათედრო ტაძარი, სქურის ეკლესია და ენგურის თაღოვანი კაშხალი. მნიშვნელოვანი ისტორიული ძეგლია ასევე ობუჯის მონასტრის ნანგრევები.
- წალენჯიხის მაცხოვრის ფერიცვალების ტაძარი
- გამაჯისციხის ნანგრევები
- ციხე „კაცხარა“
- სამიქაოს გამოქვაბული
- საეპისკოპოსო ეკლესია
- ჯაღირის ციხე
- „წმინდა ბარბარეს“ ეკლესია
- ულურიის ციხე
- „მამუკიას კოშკი“
- „დილაქირსეს“ ციხე-სიმაგრე
- სქურის ციხის ნანგრევები
- ლესალეს ციხის ნანგრევები
- ჯგალის კონუსისებრის კოშკი
- ჯგალის წმინდა ნიკოლოზის სახელობის ეკლესია
- ქ. ჯვარის ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის ეკლესია
- ობუჯის, ჯგალის (ლეხარჩილეს), საჩინოს მშენებარე ეკლესიები.
- ციხე-კოშკი „ომუნე“
- ციხე-კოშკი მუმანა
- ლექარდეს ციხე-კოშკი
- ლეშამგეს ეკლესია
- სათოფურიანი ციხის ნანგრევები
- მაღალგორის ციხე
- „დობერას“ ციხე
- „ნაოხვამუ“ საეკლესიო კათედრა
- ჯიხა „თავდაცვითი ხასიათის“
- ჯვარის ეკლესია
- ქუაქანცალია
- წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესია (ნანგრევები) XI ს.
- „ნოჯიხევი“ ციხის ნანგრევები
- „ჯიხა“ ციხის ნანგრევები (ჩქვალერი)
- „ჯიხა“ ციხის ნანგრევები (საჩინო)
- წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესია (მუჟავა)
- „ნოჯიხური“ XI–XV ს.
მუზეუმები
- წალენჯიხის ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მუზეუმი
- ტერენტი გრანელის სახლ-მუზეუმი
- ლეო ქიაჩელის სახლ-მუზეუმი
- ტარასი კვარაცხელიას სახლ-მუზეუმი
- ეგნატე ფიფიას სახლ-მუზეუმი
გალერეა
ლიტერატურა
- ჯაყელი ქ., მიქავა ა., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1987. — გვ. 286-287.
რესურსები ინტერნეტში
შენიშვნები
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
სქოლიო
- ↑ მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი, 2016.
- ↑ georgia-religion 2014
- ↑ ჯვარის მუნიციპალიტეტის საზოგადოებრივი ინიციატივა
- ↑ წალენჯიხის საკრებულო არ დაეთანხმა ჯვარის მუნიციპალიტეტის შექმნის მოსაზრებას
- ↑ სისტემა პირისპირ შეეჩეხა მთისპირა კოლხ ადამიანს – წალენჯიხის არჩეული მერი
- ↑ პროტოკოლით არჩეული მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრები და მერები 2017 გვ. 89-90. ცესკო. ციტირების თარიღი: 2022-07-12[მკვდარი ბმული]
- ↑ პროტოკოლით არჩეული მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრები და მერები 2021 გვ. 108-110. ცესკო. ციტირების თარიღი: 2022-07-12[მკვდარი ბმული]
- ↑ მოსახლეობის რიცხოვნობა რეგიონების და თვითმმართველი ერთეულების მიხედვით (XLS). საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (1 იანვარი, 2020). ციტირების თარიღი: 2021-01-29.
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
| ||||||||||
.svg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
