შინაარსზე გადასვლა

სარაევო

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ქალაქი
სარაევო
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted


Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ქვეყანა

{{ქვეყნის მონაცემები Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ქვეყნის დროშა2 | name = Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | variant = | size =

}}
რეგიონი ბოსნია და ჰერცეგოვინის ფედერაცია
შიდა დაყოფა Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
კოორდინატები Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ქალაქის მერი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაარსდა Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
პირველი ხსენება [[Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]]
ფართობი 141.5 კმ²
ცენტრის სიმაღლე 500
ოფიციალური ენა Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მოსახლეობა 448 646 კაცი (2013)
ეროვნული შემადგენლობა ბოსნიელები (81 %), ხორვატები (5 %), სერბები (4 %)[1]
სასაათო სარტყელი UTC+1, ზაფხულში UTC+2
სატელეფონო კოდი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საფოსტო ინდექსი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საავტომობილო კოდი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ოფიციალური საიტი sarajevo.ba
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

სარაევო (ბოსნ. Sarajevo, სერბ. Сарајево) — ბოსნია და ჰერცეგოვინას დედაქალაქი და უდიდესი ქალაქი, სარაევოს კანტონის ადმინისტრაციული ცენტრი. 2013 წლის აღწერით მოსახლეობა 450 ათასი ადამიანია, თუმცა სერბთა რესპუბლიკის მიერ კონტროლირებადი აღმოსავლეთ სარაევოს და სხვა მიმდებარე დასახლებების ჩათვლით, სავარუდო მოსახლეობა 600 000-ს აღწევს.

ქალაქი დაარსებულია 1461 წელს ოსმალების მიერ. 1914 წელს სარაევოში მოკლულ იქნა ავსტრო-უნგრეთის იმპერიის ტახტის მემკვიდრე ერცჰერცოგი ფრანც ფერდინანდი, რამაც სათავე დაუდო პირველ მსოფლიო ომს.

ბოსნია და ჰერცეგოვინას ფედერაციის მთავარი პოლიტიკური, ეკონომიკური და კულტურული ცენტრი. სარაევო ფედერაციის მთლიანი შიდა პროდუქტის 31%-ს აწარმოებს (2012). ქალაქის ისტორიული ცენტრი ოსმალეთის და ავსტრია-უნგრეთის იმპერიების, XVI საუკუნე-XX საუკუნის დასაწყისი, პერიოდის შენობა-ნაგებობებისგან შედგება.

დასახლება, რომელმაც შემდგომში მიიღო სახელწოდება ბოსნა-სარაი (თურქ. saray-დან — „სასახლე“), დაახლოებით 1462 წელს თურქებმა დაარსეს. 1639 წლიდან, გარკვეული შუალედებით — ბოსნიის ელიათის ადმინისტრაციული ცენტრი, 1878 წლიდან — ავსტრია-უნგრეთის ბოსნია და ჰერცეგოვინას მთავარი ქალაქი. 1918 წლიდან — სერბების, ხორვატების და სლოვენების შემადგენლობაში. 1945 წლიდან — ბოსნია და ჰერცეგოვინას რესპუბლიკის დედაქალაქი.

1984 წელს სარაევო მასპინძლობდა ზამთრის ოლიმპიურ თამაშებს.

ეტიმოლოგია

სარაევომ სახელწოდება მიიღო სასახლისგან, რომელიც აგებულია XV საუკუნის შუა ხანებში. ტერმინი „სარაი-ოვასი“ პირველად 1455 წლის დოკუმენტშია მოხსენიებული, და შეიძლება ნიშნავდეს ველს, რომელიც სასახლის დასავლეთით მდებარეობს: თურქული სიტყვიდან saray — „სასახლე“ და ovası — „ველი“[2]Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. ასევე ქალაქის სახელწოდებისთვის გამოიყენებოდა სახელწოდება ბოსნა-სარაი (შედ. სარაი — ოქროს ურდოს დედაქალაქი): თურქულიდან სარაი — „სასახლე, ადმინისტრაციული შენობა“ (სიტყვასიტყვით „ბოსნიური სასახლე“), რომელიც XVI საუკუნეში გაზი-ჰუსრევ-ბეგმა ააგო. 1878 წელს, ბოსნიის ავსტრია-უნგრეთთან მიერთების შემდეგ ქალაქის სახელწოდება შეიცვალა სარაევოთი — სიტყვასიტყვით „სასახლის“[3][4].

ერთ-ერთი ვერსიის თანახმად, სარაევო დაარსებულია შუასაუკუნოვანი ქალაქი ვრხბოსნას ადგილას (ტერმინი პირველად მოიხსენიება 1415 წელს[5]) — „მდინარის ზედა დინება“ ან „მთა ბოსნაზე“: სერბულიდან ვრხ — „ზედა, მთა“ და ბოსნა — მდინარე, რომლის მიდამოებშიც ქალაქი მდებარეობს[3].

ბოსნიელები ქალაქს „შეჰერ-სარაევოს“ უწოდებდნენ, თურქები — „ახალ დამასკოს“[6]. წარსულში არსებული ეთნორელიგიური მრავალფეროვნების გამო, ქალაქს ასევე ევროპულ ან ბალკანურ იერუსალიმსაც უწოდებდნენ[7].

სარაევოს პანორამა

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. იხ. გვ. 57, 62, 64, Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini. 2013. Rezultati popisa. // popis2013.ba. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-12-24. ციტირების თარიღი: 2016-11-20.ბოსნიური; (ინგლისური)
  2. Behija, Zlatar., Zlatno doba Sarajeva: XVI stoljeće, Svjetlost, 1996. — გვ. 96. ბოსნიური
  3. 3.0 3.1 Поспелов, Е. М., Географические названия мира: Топонимический словарь, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში: АСТ, 2001.
  4. Istorijski nazivi: Vrhbosna, Saray. // mirjanadetelic.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-04-02. ციტირების თარიღი: 2015-3-21.
  5. Вавилов, С. И. и др., Большая советская энциклопедия, Том 38, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში: Государственное научное издательство. — გვ. 94.
  6. Matica: list za književnost i zabavu (ტომი 3), Platonova štamparija, 1868. — გვ. 274. ბოსნიური
  7. Southeast European Studies in a Globalizing World, LIT Verlag Münster, 2014. — გვ. 130.(ინგლისური)

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

მოძიებულია „https://wiki.ge/w/index.php?title=სარაევო&oldid=11463“-დან