ბერკელიუმი

თარგი:ინფოდაფა ბერკელიუმი ბერკელიუმი, ბერკლიუმი (ლათ. Berkelium; ქიმიური სიმბოლო — $\mathrm{B}\mathrm{k}$) — ელემენტთა პერიოდული სისტემის მეშვიდე პერიოდის, ჯგუფგარეშე (ძველი კლასიფიკაციით მესამე ჯგუფის თანაური ქვეჯგუფის, IIIბ) ხელოვნურად მიღებული რადიოაქტიური ქიმიური ელემენტი. განეკუთვნება აქტინოიდების ოჯახს. მისი ატომური ნომერია — 97, t_დნ (ბეტა) — 986 °C, t_დუღ (ბეტა) — 2627 °C, სიმკვრივე (ბეტა) — 13.25 გ/სმ³. ბერკელიუმი სინთეზირებულია ამერიკელი მეცნიერების გლენ სიბორგის, სტენლი ტომფსონისა და ალბერტ გიორსოს მიერ 1949 წელს, ციკლოტრონზე α-ნაწილაკებით ამერიციუმის ჟანგის ${\phantom{A}}_{\phantom{}}^{\phantom{241}}{\phantom{A}}_{\phantom{2}}^{\phantom{2}241}\mathrm{A}\mathrm{m}{\phantom{A}}_2\mathrm{O}{\phantom{A}}_3$ დასხივების შედეგად. სახელი ეწოდა სამეცნიერო კვლევითი ცენტრის — ქალაქ ბერკლის (კალიფორნია, აშშ) მიხედვით.

იზოტოპები და ვალენტობა

ცნობილია ბერკლიუმის იზოტოპები 243-250 მასური რიცხვებით. სხვა აქტინოიდებისგან განსხვავებით წყალხსნარებში ბერკლიუმი იცვლის ვალენტობას, ძირითადად კი 3-ვალენტოვანია.

ლიტერატურა

• Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements, 2nd, Butterworth-Heinemann. ISBN 0-08-037941-9.  (ინგლისური)
• Holleman, Arnold F.; Wiberg, Nils (2007). Textbook of Inorganic Chemistry, 102nd, de Gruyter. ISBN 978-3-11-017770-1.  (ინგლისური)
• Peterson, J. R.; Hobart, D. E. (1984). „The Chemistry of Berkelium“, Advances in inorganic chemistry and radiochemistry. Academic Press, გვ. 29–64. DOI:10.1016/S0898-8838(08)60204-4. ISBN 0-12-023628-1.  (ინგლისური)

რესურსები ინტერნეტში

• Berkelium at The Periodic Table of Videos (University of Nottingham) (ინგლისური)

სქოლიო

პორტალი:ქიმია

პორტალი ქიმია